Είχα εσκεμμένα οδηγήσει εκεί την κουβέντα μας ως ένα μέρος μιας ανεπίσημης έρευνας που διεξαγάγω, στην οποία είστε ευπρόσδεκτοι να λάβεται μέρος. Οι συμμετέχοντες συμπεριλαμβάνουν μπεχρι στιγμής έναν πρεσβύτερο σύμβουλο σε ένα πρόγραμμα του Ηνωμένου Βασιλείου για το κλίμα, ο οποίος πετάει συχνά στη Νότιο Αφρική ("τα αποτυπώματά μου βοηθούν στο να τεθεί μία τιμή στην αγορά του άνθρακα"), ένα μέλος της British Antarctic Survey που κάνει πολυάριθμα μακρινά ταξίδια για σκι κάθε χρόνο ("η δουλειά μου είναι στρεσογόνα"), έναν περιβαλλοντικό ανταποκριτή ενός εθνικού δικτύου που πήγες με την οικογένειά του στη Σρι Λάνκα ("δεν βλέπω και πολλή ελπίδα") και έναν συμμετέχοντα στην εκστρατεία για το κλίμα της Greenpeace που μόλις γύρισε από υποβρύχια κατάδυση στον Ειρηνικό ("ήταν ένα θαυμάσιο ταξίδι!").
Αυτή η παραφωνία μπορεί να είνα ιπερίεργη, αλλά αυτό που είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικό είνια ότι καθένας έχει μία καριέρα βασισμένη στο αξίωμα ότι η πληροφορία είναι επαρκής για να ενεργοποιήσει την αλαγή. Είναι ένα αξίωμα τέτοιο που μία στιγμιαία ενδοσκόπηση θα τους δείξει ότι ήταν βαθιά ελλατωματική.
Έχουν περάσει 44 χρόνια από τότε που το επιστημονικό συμβούλιο του προέδρου των ΗΠΑ Lyndon Johnson προειδοποίησε ότι οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου θα μπορούσαν να ενεργοποιήσουν "σημαντικές αλλαγές στο κλίμα". Αυτά τ α44 χρόνια έρευνας κόστισαν, σύμφωνα με μία εκτίμηση, 3 δις δολλάρια το χρόνο, σε συμπόσια, συνέδρια, ντοκυμαντέρ και άρθρα και τώρα πάνω από 80 εκατομμύρια αναφορές υπάρχουν στο ίντερνετ. Παρόλη αυτήν την πληροφορία, δημοσκοπήσεις όλα αυτά τα χρόνια δείχνουν ότι 40% των ανθρώπων του Ηνωμένου Βασιλείου και πάνω από 50% στις ΗΠΑ αποφασιστικά αρνούνται να δεχτούν ότι οι εκπομπές μας αλλάζουν το κλίμα. Μόλις 10% των Βρετανών θεωρούν ότι την κλιματική αλλαγή ως ένα σοβαρό πρόβλημα.
Δεν δέχομαι ότι αυτή η συνεχιζόμενη άρνηση της επιστήμης είναι αποτέλεσμα της παραμόρφωσης των μέσων ενημέρωσης ή της επιστημονικής αγραμματοσύνης. Αντ'αυτού, το βλέπω σαν απόδειξη της αποτυχίας της κοινωνίας μας να οικοδομήσει μια κοινή πίστη για την κλιματική αλλαγή.
Χρησιμοποιώ τον όρο "πίστη" με πλήρη γνώση ότι δεν αρέσει στους επιστήμονες του κλίματος. Η Vicky Pope, επικεφαλής του et Office Hadley Centre for Climate Change στο Έξετερ του Ην Βασιλείου έγραψε στην Guardian νωρίτερα αυτόν τον χρόνο: "Είμαστε αυξανόμενα ερωτόμενοι αν "πιστεύουμε στην κλιματική αλλαγή". Απλά, δεν είναι θέμα πίστης. Οι ανησυχίες μας για την κλιματική αλλαγή εγείρονται από επιστημονικές αποδείξεις".
Δε θα μπορούσα να διαφωνίσω περισσότερο. Οι στάσεις των ανθρώπων προς την κλιματική αλλαγή, ακόμη και της Pope, είναι συστήματα πίστης, οικοδομημένα διαμέσου κοινωνικών αλληλεπιδράσεων μεταξύ όμοιων ομάδων. Έπειτα, οι άνθρωποι διαλέγουν την υπόθεση που συμφωνεί μκαλύτερα με την προσωπική τους σκοπιά. Στην περίπτωση της Pope, αλλά και στη δική μου, είναι μια σκοπιά που εμπιστεύεται τους επιστήμονες και τις εμπειρικές αποδείξεις.
Αλλά ακούστε τι λένε άλλοι. Οι περισσότεροι θεωρούν την κλιματική αλλαγή ως ένα μη καθορισμένο τεχνιτό ζήτημα που ακόμα προσφέρει θερμές συζητήσεις σε διανοούμενους. Πολλοί απορρίπτουν την προσωπική ευθύνη ρίχνοντας το φταίξιμο αλλού στους πλούσιους, στους φτωχούς, στην Αμερικάνους, στους Κινέζους ή υποψιάζονται ότι το θέμα είναι ένας Δούρειος Ίππος που φτιάχτηκε από κάποιους περιβαλλοντολόγους που θέλουν να φθείρουν τη χαρά τους.
Οι ειδικοί του κλίματος στο δικό μου ανεπίσημο πείραμα δεν είναι λιγότερο μη υποκεινούμενο από τη δύναμη των δικών τους πιστεύω. Μπορεί να έχουν εμβαθύνει στις επιστημονικές αποδείξεις, αλλά ακόμα έχουν παρ'όλα αυτά αναπτύξει έξυπνες ιστορίες για να δικαιολογήσουν τις μακρινές τους διακοπές.
Πώς, τότε, μπορούμε να ενεργοποιήσουμε μία κοινή πίστη γύρω από την πραγματικότητα της κλιματικής αλλαγής; Τι πρέπει να αλλάξει γύρω από τον τρόπο που παρουσιάζουμε τις αποδείξεις για τις κλιαματικές αλλαγές;
Πρέπει να γίνουμε πολύ πιο ανήσυχοι για τους μεταδίδοντες και πόσο αξιόπιστοι εμφανίζονται. Η αξιοπιστία είναι μία περίπλοκη δέσμη από ιδιότητες: εξουσία και ειδίκευση είναι μεταξύ άλλων, αλλά επίσης είναι και η ειλικρίνεια, η εμπιστοσύνη, η γοητεία, το χιούμορ και η παρρησία.
Πολλοί από τους αδέσποτους, αυτο-προωθημένους σκεπτικιστές του κλίματος παίζουν καλά αυτό το παιχνίδι, που είναι ένας λόγος που ασκούν τόσο δυσανάλογη επιρροή στην κοινή γνώμη. Το Διακυβερνητικό Πλαίσιο για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), από την άλλη μεριά, παίζει το παιχνίδι άσχημα. Αντί να ελευθερώσει τους πιο παρουσιάσιμους συμμετέχοντες της για να πουν στον κόσμο πως κατορθώνει ομοφωνία σε μία άνευ προηγουμένου κλίμακα. αποτυγχάνει να προμηθεύσει μια λίστα ανθρώπων που εμπλέκονται στην διαδικασία. Δεν έχει καθόλου ανθρώπινο πρόσωπο: οι μόνες εικόνες στην ιστοσελίδα της είναι τα παλάτια ή τα παραλιακά θέρετρα που φιλοξενούνται οι επόμενες συναντήσεις.
Από τότε που οι άνθρωποι τείνουν να δείχνουν περισσότερη εμπιστοσύνη σε αυτούς που φαίνεται να μοιράζονται τις αξίες τους και να καταλαβαίνουν τις ανάγκες τους, είναι κρίσιμο να πλατύνουμε την γκάμα των φωνών που μιλούν για την κλιματικη αλλαγή, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ειδικοί του κλίματος να παραιτηθούν από τον έλεγχο και να ενθαρρύνουν άλλους, που είναι καλύτεροι στην επικοινωνία, να μιλήσουν γι'αυτούς.
Ένα ακόμα κλειδί για να επιτευχθεί μία πλατιά πίστη για την κλιματική αλλαγή είναι η συλλογική φαντασία. Ποτέ δεν θα εκτιμήσουμε το ρίσκο εκτός και αν προβάλλουμε τους εαυτούς μας στο μέλλον - και αυτό απαιτεί έφεση στην συλλογική συναισθηματική φαντασία. Τα προηγούμενα χρόνια ήμουνα χαρούμενος να παρατειρώ έναν ανεπτυσσόμενο συνεταιρισμό μεταξύ επιστημόνων και δημιουργικών τεχνών, όπως αναχωριτήρια για επιστήμονες, καλλιτέχνες και συγγραφείς.
Είναι φανερό ότι η προσεκτική γλώσσα της επιστήμης είναι μη επαρκής για να εμπνέυσει προσχεδιασμένη αλλαγή, ακόμα και μεταξύ των επιστημόνων. Έχουμε ανάγκη μια θεμελιώδη, διαφορετική προσέγγιση. Μόνο τότε οι επιστήμονες θα είναι σε θέση να κατορθώσουν την απόλυτη πρόκληση προς το κοινό: "έχουμε κάνει τη δουλειά, πιστεύουμε στα αποτελέσματα, τώρα...πότε στο διάβολο θα ξυπνήστε;".
Ο George Marshall είναι ιδρυτήε του Climate Outreach Information Network στην Οξφόρδη, Ηνωμένο Βασίλειο.
Από NewScientist
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου