Σάββατο 23 Οκτωβρίου 2010

Μια διαφορετική αντιμετώπιση των βακτηριακών λοιμόξεων

Ως γνωστόν, όταν κάποιος ταλαιπωρείται από μία βακτηριακή λοίμωξη του χορηγούνται συνήθως αντιβιοτικά. Βέβαια, πολύ φορές, όπως και πολλά άλλα στην Ελλάδα, αυτό γίνεται σε υπερβολικό βαθμό. Οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν από την κατάχρηση αντιβιοτικών είναι λίγο πολύ γνωστές, οπότε δεν χρειάζεται να εμβαθύνουμε (δες εδώ). Για την καταπολέμηση όμως των βακτηριακών λοιμώξεων έχει αναπτυχθεί και μία ακόμη μέθοδος την οποία ο "Δυτικός Κόσμος" σιγά σιγά ανακαλύπτει.

Η μέθοδος αυτή είναι η χορήγηση βακτηριοφάγων. Οι βακτηριοφάγοι (φάγοι) είναι ιοί που υπάρχουν κανονικά στη φύση και πλήττουν τα βακτήρια διότι για να αναπτυχθούν και να πολλαπλασιαστούν καταστρέφουν τα βακτήρια ξενιστές τους. Αυτή η δράση των βακτηριοφάγων πρωτοπαρατηρήθηκε στις αρχές του περασμένου αιώνα, αλλά δεν έγιναν προσπάθειες να αναπτυχθούν μέσα αντιμετώπισης βακτηριακών λοιμώξεων με φάγους παρά μόνο μερικές δεκαετίες αργότερα. Η χρήση των φάγων έγινε κυρίως από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και τις πρώην ΕΣΣΔ, με πρωτοπόρο ακόμα και σήμερα την Γεωργία (1).



Τα θετικά των φάγων έναντι των βακτηρίων είναι κυρίως η εμφάνιση ειδίκευσης απέναντι σε ένα μόνο είδος βακτηρίου, με αποτέλεσμα να μην καταστρέφει τη φυσιολογική μικροχλωρίδα του οργανισμού. Επιπλέον, πολλαπλασιάζονται μόνοι τους μέσα στον οργανισμό μη απαιτώντας έτσι πολλές επαναληπτικές δόσεις. Τέλος, δεν έχουν παρατηρηθεί παράπλευρα προβλήματα από τη δράση τους και αναπτύσσονται γρήγορα ικανοί φάγοι να αντιμετωπίσουν τα ανθεκτικά βακτήρια που προκύπτουν. Όπως είναι φυσικό, η χορήγηση φάγων κατά των βακτηριακών λοιμώξεων εμφανίζει και κάποια μειονεκτήματα, όπως η δυσκολία αντιμετώπισης ασθενειών που έχουν προέλευση από δύο ή και παραπάνω βακτήρια, η δυσκολία της προετοιμασίας των παρασκευασμάτων και η έλλειψη πολλών επιστημονικών δεδομένων που να συνηγορούν με την αποτελεσματικότητα της θεραπείας (1).

Εκτός από τις προφανείς χρήσεις που μπορεί να έχει μία τέτοια θεραπεία στον άνθρωπο, οι βακτηριοφάγοι μπορεί να χρησιμοποιηθούν και στις εκτροφής ζώων, με μία πολύ καλή εφαρμογή στις υδατοκαλλιέργειες (2). Τελευταία, η έρευνα στρέφεται σε αυτήν την κατεύθυνση καθώς η χρήση αντιβιοτικών στις υδατοκαλλιέργειες μπορεί να προκαλέσει προβλήματα τόσο στον άνθρωπο που τα καταναλώνει όσο και στο περιβάλλον τους, είτε εγκαθιστώντας ανθεκτικά βακτήρια σε ανθρώπινους πληθυσμούς είτε σκοτώνοντας την μικροχλωρίδα του περιβάλλοντός τους (3). Δυστυχώς, τα δημοσιευμένα δεδομένα είναι πολύ λίγα, καθώς όπως προείπα είναι ένας πολύ νέος τομέας έρευνας. Από τα έως τώρα όμως δεδομένα έχει φανεί ότι σε δύο είδη ψαριών και για μία βακτηριακή λοίμωξη στο καθένα η θεραπεία με φάγους έφερε αποτελέσματα (2).

Τα επόμενα χρόνια σίγουρα το θέμα θα είναι ευρύτερα γνωστό και καλύτερα τεκμηριωμένο. Προσωπικά εύχομαι να πρόκειται όντως για μία ¨καλύτερη" θεραπεία απ' ότι τα αντιβιοτικά, ώστε να αποφύγουμε επιτέλους τη μάστιγα των αντιβιοτικών. Το ενδιαφέρον είναι ότι όπως και στο προηγούμενο άρθρο, πάλι έχουμε να κάνουμε με μία καινοτομία, που ίσως και να γράψει ιστορία.

Βιβλιογραφία
1. Sulakvelidze A., Alavidze A & Morris G.J.Jr (2001), Bacteriophage Therapy. Antemicrobial Agents and Chemotherapy 45, 3: 649-659.
2. Nakai T. & Park S.C. (2002) Bacteriophage Therapy of Infectious Diseases in Aquaculture. Research in Microbiology 153, 13-18
3. Serrano H.P. (2005) Responsible Use of Antibiotics in Aquaculture.

Πέμπτη 14 Οκτωβρίου 2010

Ιστορία του κλίματος από απεκκρίσεις

Η επιστήμη κάθε λίγο και προοδεύει, πάει ένα βήμα παραπέρα. Βασικό συστατικό για να συμβεί κάτι τέτοιο είναι η ύπαρξη μυαλών που μπορούν να καινοτομήσουν. Πολλά τα παραδείγματα, θα αναφέρω ένα που διάβαζα τελευταία. Η πρωτότυπη αυτή σκέψη είναι η μελέτη απεκκριμάτων ζώων για την εξακρίβωση των κλιματολογικών συνθηκών που επικρατούσαν στην Αφρική κατά τις παγετώδεις περιόδους. Τα απεκκρίματα αυτά όπως καταλαβαίνει κανείς είναι από εκείνη την εποχή, και εδώ έγκειται η πρωτοτυπία.

Συγκεκριμένα, κάποιες ερευνητές ανέλυσαν δείγματα από ένα είδος θηλαστικού (Procavia capensis) τα οποία είναι γνωστό ότι χρησιμοποιούν συγκεκριμένες περιοχές για τουαλέτες. Σε αυτές τις τοποθεσίες τα ούρα κρυσταλλοποιούνται και επιτρέπουν έτσι την ανάλυσή τους μετά από πολλά χρόνια καθώς διατηρείται το οργανικό υλικό που υπάρχει στα απεκκρίματα. Στη συνέχεια, οι ερευνητές χρησιμοποιώντας τεχνικές από εγκληματολογικά εργαστήρια κατάφεραν να αναγνωρίσουν οργανικά μόρια με τα οποία στη συνέχεια μπόρεσαν να κατανοήσουν τη χλωρίδα που επικρατούσε στην περιοχή εκείνη την περίοδο.

Η μελέτη αυτή έδειξε τελικά ότι το κλίμα παρουσίαζε μία πολύ δυναμική κατάσταση η οποία άλλαζε. Η ουσία όμως δεν είναι το αποτέλεσμα καθ' εαυτό, αλλά οι προοπτικές που ανοίγονται και τα συμπεράσματα που είναι δυνατόν να εξαχθούν από τέτοιες μελέτες για το πως μεταβάλλεται το κλίμα σήμερα.

Πηγή: ScienceDaily

LinkWithin

Related Posts with Thumbnails