Σάββατο 5 Σεπτεμβρίου 2009

Εξαπάτηση στην φύση - Το φαινόμενο του πληροφοριακού παρασιτισμού

Σε ένα προηγούμενο άρθρο είχαμε ασχοληθεί με την ικανότητα για "ομιλία" σε άλλα ζώα εκτός από τον άνθρωπο, και κυρίως με το παράδειγμα κάποιων εδαφόβιων σκίουρων της Αμερικής (δες εδώ). Κάποια άλλα ζώα μπορεί να μην είναι τόσο ικανά στην ομιλία, αλλά έχουν αναπτύξει ιδιαίτερες δεξιότητες που μπορούν να αποτελέσουν μεγάλο πλεονέκτημα για την επιβίωσή τους.


Κοινός σκίουρος (Sciurus vulgaris)

Συγκεκριμένα, μία τέτοια δεξιότητα είναι να μπορούν τα άτομα ενός είδος να αναγνωρίζουν τα καλέσματα συναγερμού ενός άλλου είδους (συχνά καλείται πληροφοριακός παρασιτισμός). Με τον τρόπο αυτό καταφέρνουν να μειώνουν τον ημερήσιο χρόνο που ξοδεύεται για την επιτήρηση του χώρου για θηρευτές επιτυγχάνοντας έτσι την αύξηση της δυνητικής ημερήσιας πρόληψης ενέργειας. Βέβαια, για να συμβεί κάτι τέτοιο τα εμπλεκόμενα είδη πρέπει να μοιράζονται κάποιους κοινούς θηρευτές. Τέτοιου είδους αλληλεπιδράσεις και αναγνωρίσεις καλεσμάτων συναγερμού από άλλα είδη είναι αρκετά συχνές κατά κύριο λόγο ανάμεσα στην κλάση των πτηνών, αλλά και στην τάξη των πρωτευόντων.

Ετεροειδικές αναγνωρίσεις, από την άλλη, σπάνια έχουν αναφερθεί μεταξύ πτηνών και θηλαστικών. Σε περιοχές όμως που ζουν συμπατρικά κοινοί σκίουροι (Sciurus vulgaris) και κίσσες (Garrulus glandarius) έχει βρεθεί ότι οι σκίουροι αναγνωρίζουν και εκμεταλλεύονται τα καλέσματα συναγερμού των κισσών. Και τα δύο αυτά ζώα θηρεύονται από ξεφτέρια (Accipiter nisus), σαίνια (Accipiter brevipes), διπλοσάινα (Accipiter gentilis), χουχουριστές (Strix aluco) και διάφορα κουνάβια (Martes sp.). Με τον τρόπο αυτό λοιπόν οι σκίουροι καταφέρνουν να ξοδεύουν λιγότερο χρόνο στην επαγρύπνηση και την επιτήρηση του χώρου και μπορούν συνεπώς να καταναλώνουν περισσότερο χρόνο σε άλλες δραστηριότητες, όπως η τροφοληψία και η αναπαραγωγή.


Κίσσα (Garrulus glandarius)

Η ικανότητα αυτή του κοινού σκίουρου επιβεβαιώνει ότι μπορεί να υπάρξει και πληροφοριακός παρασιτισμός μεταξύ διαφορετικών ομάδων ζώων όπως είναι τα θηλαστικά και τα πτηνά. Ακόμα, επιβεβαιώνει μία ακόμα περίπτωση που η επιβίωση και η εξέλιξη βασίζονται πάνω στην εξαπάτηση και την εκμετάλλευση άλλων ζώων, παρά στην αρμονική συνύπαρξη και αλληλοβοήθεια όπως υποστηρίζουν μερικοί.


Βιβλιογραφία: Randler C. 2006, Red squirrels (Sciurus vulgaris) respond to alarma calls of eurasian Jay (Garrulus glandarius), Ethology, 112:411-416

Δεν υπάρχουν σχόλια:

LinkWithin

Related Posts with Thumbnails