Ένα άγνωστο κατά πολλούς πρόβλημα που προκαλεί το κυνήγι είναι η έκθεση των πουλιών στα υπολείμματα από τα σκάγια, τα οποία αποτελούνται από μόλυβδο. Συγκεκριμένα, έχει υπολογιστεί ότι στην Ισπανία πάνω από 50.000 πουλιά πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας της μολυβδίασης, ενώ πολλά περισσότερα επηρεάζονται από αυτήν στο μέλλον (Guitart 2002). Εκτός όμως από τον θάνατο, λήψη μολύβδου προκαλεί ανικανότητα πτήσης και αργότερα και μετακίνησης στο έδαφος, αδυναμία και χάσιμο βάρους με συνέπεια να είναι και πιο εύκολα λεία για ένα αρπακτικό (με αποτέλεσμα να δημιουργείται μετά πρόβλημα και στο αρπακτικό) μερικές φορές αλλάζει ακόμα και η φωνή του ζώου (1).
Τα δεδομένα
Από έρευνες σε υγροτόπους της Ισπανίας η μέγιστη συγκέντρωση σβώλων μολύβδου στο έδαφος είναι 2,8 εκατομμύρια σβώλοι ανά εκτάριο, ενώ σε έναν υγρότοπο όπου το κυνήγι είχε απαγορευθεί για 30 χρόνια η συγκέντρωση αυτή ήταν 1 εκατομμύριο σβώλοι ανά εκτάριο (Mateo et al 1998).
Η έκθεση ή η δηλητηρίαση από μόλυβδο παρατηρείται κυρίως σε υγροτόπους, καθώς εκεί είναι πιο ανεπτυγμένη η δραστηριότητα του κυνηγιού. Έτσι, σε είδη της τάξης Anseriformes (πάπιες, χήνες) που έχουν διεξαχθεί μελέτες βρέθηκε ότι το ποσοστό των ατόμων που έχει καταναλώσει μόλυβδο καθώς τρεφόταν είναι αρκετά υψηλό και συγκεκριμένα ανέρχεται για τα γκισάρια (Aythya ferina) στο 87,5% ενώ για τις πρασινοκέφαλες πάπιες (Anas platyrhynchos) και τις χουλιαρόπαπιες (Anas clypeata) στο 33%. Ακόμα, η μολυβδίαση απέφερε 16 από τους 75 θανάτους πουλιών (κυρίως σταχτοχηνών Anser anser) σε πουλιά που βρέθηκαν νεκρά στην περιοχή μελέτης (Mateo et al 1998). Στα απειλούμενα με παγκόσμια εξαφάνιση είδη στικτόπαπια (Marmaronetta angustirostris) και κεφαλούδι (Oxyura leucocephala) υπολογίστηκε ότι το 32% των πυροβολημένων κεφαλουδιών και το 70% των νεκρών ή ετοιμοθάνατων κεφαλουδιών και 43% των στικτόπαπιων είχαν καταναλώσει μόλυβδο (Mateo et al 2001a).
Η μόλυνση των πτηνών αυτών με μόλυβδο επηρεάζει και τα ανώτερα επίπεδα του τροφικού πλέγματος, όπως τα αρπακτικά πουλιά που τρέφονται με αυτά. Έτσι, σε έρευνα που έγινε σε αρπακτικά (ισπανικός βασιλαετός Aquila adalberti, ένα είδος που κινδυνεύει, και στον ψαλιδιάρι Milvus milvus) βρέθηκαν στα εμέσματά τους ποσοστά μολύβδου 11% και 5,5% αντίστοιχα (Mateo et al 2001b).
Σαν ανώτερος καταναλωτής που είναι και ο άνθρωπος, δεν μπορεί να μείνει ανεπηρέαστος από το πρόβλημα αυτό. Συγκεκριμένα, άνθρωποι που καταναλώνουν τα θηράματα ενός κυνηγιού είναι πιθανό να καταναλώσουν και ποσότητες μολύβδου που έχει αποθηκευτεί σε αυτά. Το πρόβλημα αυτό επιβαρύνει κυρίως τα παιδιά (Guitart 2002).
Αν και το πρόβλημα που περιγράφουμε αφορά κυρίως τα πουλιά που δραστηριοποιούνται σε υγροτόπους, δεν περιορίζεται μόνο εκεί. Έτσι, 59 είδη χερσαίων πουλιών έχουν βρεθεί είτε να έχουν φάει μόλυβδο προερχόμενο από σκάγια, είτε να υποφέρουν από μολυβδίαση λόγω αυτών. Από τα 59 αυτά είδη, τα εννιά χαρακτηρίζονται ως «Παγκοσμίως κινδυνεύοντα» ή «Σχεδόν απειλούμενα» (Fisher et al 2006).
Οι λύσεις
Η καλύτερη δυνατή λύση, όχι μόνο για τη μολυβδίαση αλλά και για άλλα προβλήματα είναι η απαγόρευση του κυνηγιού. Επειδή όμως κάτι τέτοιο είναι μάλλον ουτοπικό, μία εναλλακτική επιλογή (και επιτακτική πιθανώς) είναι η μείωση της χρήσης των πυρομαχικών με μόλυβδο προς άλλα χωρίς αυτόν, όπως για παράδειγμα με ατσάλι. Είναι αποδεδειγμένο πως μία τέτοια αλλαγή επιφέρει μείωση στις επιπτώσεις που προκαλεί η ύπαρξη μολύβδου στα ενδιαιτήματα των πουλιών (Samuel και Bowers 2000)
Βιβλιογραφία
Fisher, I.J., Pain, D.J., Thomas, V.G. 2006 A review of lead poisoning from ammunition sources in terrestrial birds, Biological Conservation 131 (3), pp. 421-432
Guitart, R., Serratosa, J., Thomas, V.G. 2002 Lead-poisoned wildfowl in Spain: A significant threat for human consumers, International Journal of Environmental Health Research 12 (4), pp. 301-309
Mateo, R., Belliure, J., Dolz, J.C., Aguilar Serrano, J.M., Guitart, R. 1998 High prevalences of lead poisoning in wintering waterfowl in Spain, Archives of Environmental Contamination and Toxicology 35 (2), pp. 342-347
Mateo, R., Green, A.J., Jeske, C.W., Urios, V., Gerique, C. 2001a Lead poisoning in the globally threatened marbled teal and white-headed duck in Spain, Environmental Toxicology and Chemistry 20 (12), pp. 2860-2868
Mateo, R., Cadenas, R., Máñez, M., Guitart, R. 2001b Lead shot ingestion in two raptor species from Doñana, Spain, Ecotoxicology and Environmental Safety 48 (1), pp. 6-10
Samuel, M.D., Bowers, E.F. 2000 Lead exposure in American black ducks after implementation of non-toxic shot, Journal of Wildlife Management 64 (4), pp. 947-953
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου