Κυριακή 29 Μαρτίου 2009

Ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού στηρίζεται σε υποβαθμισμένη γη

Σύμφωνα με μία νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Soil Use and Management το 24% των εδαφών παγκοσμίως υποβαθμίζονται. Η έρευνα αυτή έρχεται σε αντίθεση με προηγούμενα δεδομένα της Global Assessment of Soil Degradation (GLASOD) η οποία βασισμένη σε υποκειμενικές κρίσεις διαφόρων επιστημόνων του εδάφους υπολόγιζε πως το ποσοστό της υποβάθμισης ανερχόταν σε 15%.

Σύμφωνα με τους ερευνητές η υποβάθμιση αυτή προέρχεται κυρίως από της διαχείριση της γης και από τη δράση διαφόρων φυσικών φαινομένων. Η περιοχές με το εντονότερο πρόβλημα εμφανίζονται στην Αφρική, νοτίως του Ισημερινού, η νοτιοανατολική Ασία και η νότια Κίνα. Με όρους αγροτικού πληθυσμού που πλήττεται οι περιοχές με το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η Κίνα, με πάνω από μισό δισεκατομμύριο, η Ινδία, η Ινδονησία, το Μπαγκλαντέζ και η Βραζιλία.

Η υποβάθμιση αυτή έχει κόστος και την αποβολή του δεσμευμένου στο έδαφος άνθρακα. Υπολογίστηκε ότι κατά την περίοδο μελέτης (1981-2003) πάνω από 1.000 εκατομμύρια τόνοι άνθρακα εκλύθηκαν στην ατμόσφαιρα με κόστος πάνω από 50 δισεκατομμύρια $.

Οι πιο υποβαθμισμένες περιοχές είναι τα χωράφια (19%) και τα δάση (43%) ποσοστό δυσανάλογα μεγάλο σε σχέση με την έκταση που καλύπτουν (12% και 28%) αντίστοιχα. Τέλος, η μελέτη βρήκε μικρή συσχέτιση μεταξύ υποβάθμισης του εδάφους και πυκνότητας αγροτικού πληθυσμού αλλά και με βιοφυσικούς παράγοντες όπως η ξηρότητα του εδάφους.

Μεταφρασμένο και προσαρμοσμένο από Science Daily

Πέμπτη 26 Μαρτίου 2009

Εισβολή ξενικών ειδών - Το παράδειγμα των σκίουρων

Ο κόκκινος σκίουρος (Sciuris vulgaris)

Η εισβολή ξενικών ειδών σε διάφορα μέρη της γης είναι ένα πολύ συχνό φαινόμενο. Τα είδη αυτά τα μεταφέρει ο άνθρωπος είτε ακούσια είτε ηθελημένα. Μερικές φορές και ιδίως αν τα είδη αυτά δεν έχουν φυσικούς θηρευτές στην περιοχή που μεταφέρονται μπορούν να αυξηθούν με μεγάλο ρυθμό, αλλά και σε μεγάλους αριθμούς προκαλώντας έτσι προβλήματα στη γηγενή πανίδα και χλωρίδα της περιοχής, αλλά ακόμα και στον άνθρωπο. Έτσι, στην Αγγλία αντιμετωπίζουν ένα τέτοιο πρόβλημα με την εθελούσια μεταφορά του γκρι σκίουρου (Sciurus carolinensis) από την Αμερική στην Αγγλία γύρω στο 1870. Ο γκρι σκίουρος έχει εκτοπίσει το γηγενές είδος δεντρόβιου σκίουρου (Sciurus vulgaris), του σκίουρου δηλαδή που συναντά κανείς και στα δικά μας δάση.

Υπολογίζεται ότι όταν ο γκρι σκίουρος εμφανιστεί σε ένα δάσος μέσα σε λίγα χρόνια θα έχει εξαλείψει τον κόκκινο από την περιοχή. Η επικράτηση του γκρι σκίουρου γίνεται επειδή είναι πιο μεγαλόσωμος και αποκτά καλύτερη πρόσβαση σε τροφή αλλά και επειδή όταν ο κόκκινος σκίουρος είναι κάτω από πίεση δεν αναπαράγεται συχνά όπως κάνει ο γκρι. Τέλος, πολύ σημαντικό είναι το γεγονός ότι ο γκρι σκίουρος κουβαλάει έναν θανατηφόρα ιό (Squirrel parapoxvirus) για τον οποίο όμως ο ίδιος έχει ανοσία. Ο κόκκινος σκίουρος από την άλλη πεθαίνει σε μεγάλα ποσοστά αν μολυνθεί από τον ιό.

Κόκκινος σκίουρος μολυσμένος από τον ιό Squirrel parapoxvirus


Έτσι, πλέον απομένουν στα δάση της Μεγάλης Βρετανίας περίπου 140.000 κόκκινοι σκίουροι (οι περισσότεροι εκ των οποίων στην Σκωτία), ενώ ο πληθυσμός των γκρι ξεπερνά τα 2.000.000 άτομα. Εκτός από την εκτόπιση του κόκκινου σκίουρου ο γκρι έχει βρεθεί ότι ευθύνεται για την καταστροφή των φωλιών πολλών μικρόπουλων που αναπαράγονται στην Αγγλία, αλλά και για τη θανάτωση πολλών δέντρων καθώς καταστρέφουν το φλοιό τους.

Ο γκρι σκίουρος (Sciurus carolinensis)

Το 2006 για την αντιμετώπιση του προβλήματος που ονομάζεται γκρι σκίουρος ξεκίνησε ένα πρόγραμμα αποδεκατισμού του με σκοπό μέσω της μείωσης του πληθυσμού του, αλλά και επιτυχούς αναπαραγωγής και επανεισαγωγής κόκκινων σκίουρων ο πληθυσμός τους να ανακάμψει. Ένα παρόμοιο πρόγραμμα το 1998 είχε φέρει κάποια αποτελέσματα.

Το όλο θέμα γενικά έχει ευαισθητοποιήσει του Άγγλους οι οποίο φαίνονται ενημερωμένοι γύρω από το θέμα και πρόθυμοι να βοηθήσουν ώστε να διασωθεί το γηγενές είδος σκίουρου. Έτσι, αρκετά χρήματα για δράσεις μαζεύονται από δωρεές και υλοποιούνται από εθελοντές. Βέβαια, αυτό δεν ήταν δύσκολο, καθώς μιλάμε για ένα συμπαθητικό ζωάκι που εύκολα μπορεί να τραβήξει την προσοχή απλού κόσμου και να τον ευαισθητοποιήσει. Παρόλα αυτά υπάρχουν πολλά ακόμη είδη που κινδυνεύουν από είδη - εισβολείς τα οποία δεν θα τραβήξουν ποτέ την προσοχή του κόσμου και θα είναι πιο δύσκολη η σωτηρία τους. Ας ελπίσουμε με αφετηρία τον σκίουρο και της Αγγλία να υπάρξει περαιτέρω ευαισθητοποίηση και συμμετοχή του κοινού σε τέτοιου είδους προβλήματα.

Ως βιβλιογραφία χρησιμοποίησα έναν μεγάλο αριθμό άρθρων που δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα Daily Telegraph, αλλά τα site των:
European Squirrel Initiative
Save Our Squirrels

Παρασκευή 20 Μαρτίου 2009

Γενετικά τροποποιημένος καπνός παράγει φάρμακο κατά του διαβήτη

Με τη βοήθεια της γενετικής μηχανικής, ο καπνός μπορεί να γίνει ακόμα και ωφέλιμος για την υγεία. Ιταλοί ερευνητές εισήγαγαν στο φυτό ένα επιπλέον γονίδιο ώστε να παράγει στα φύλλα του μια ουσία για την αντιμετώπιση του νεανικού διαβήτη.

Η έρευνα του Πανεπιστημίου της Βερόνα φέρνει ένα βήμα πιο κοντά την αξιοποίηση της «μοριακής γεωργίας» για την παραγωγή φαρμάκων με μικρό κόστος. Η προσέγγιση αυτή είναι γνωστή και με τον όρο pharming (από το farming, γεωργία, και το pharmaceutica, φαρμακευτικός).

Μεγάλες φαρμακευτικές και αγροχημικές εταιρείες, όπως η Bayer και η Syngenta, πειραματίζονται εδώ και χρόνια με τη μοριακή γεωργία, συναντούν όμως αντιδράσεις από περιβαλλοντικές οργανώσεις και ορισμένους επιστήμονες λόγω φόβων για ενδεχόμενη διαρροή ξένων γονιδίων στο περιβάλλον.

Σοδειά φαρμάκων

Ο καπνός που δημιούργησε η ομάδα του Δρ Μάριο Πετσότι παράγει σε υψηλές συγκεντρώσεις την ιντερλευκίνη-10 (IL-10), μια πρωτεΐνη με ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση, χρήσιμη στην καταπολέμηση του διαβήτη τύπου Ι.

Η μοριακή γεωργία θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη για την παραγωγή φαρμακευτικών πρωτεϊνών, οι οποίες σήμερα παράγονται από καλλιέργειες κυττάρων μέσα σε βιοαντιδραστήρες, μια διαδικασία σχετικά υψηλού κόστους.

Παρά την πρόοδο της τεχνολογίας, τα φυτά παραμένουν σήμερα οι πιο οικονομικοί παραγωγοί πρωτεϊνών. Ειδικά ο καπνός είναι ιδιαίτερα κατάλληλος για τέτοιες εφαρμογές. «Ο καπνός είναι φανταστικό φυτό καθώς είναι εύκολο να τροποποιηθεί γενετικά, και ένα ολόκληρο φυτό μπορεί να αναγεννηθεί από ένα και μόνο κύτταρο» σχολίασε ο Πετσότι στο Reuters.

Η έρευνά του, που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση BMC Biotechnology, χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον της καπνοβιομηχανίας Philip Morris, η οποία συμμετέχει στη διοργάνωση συνεδρίου για τη μοριακή γεωργία που θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο στη Βερόνα.

Αν και μέχρι σήμερα κανένα προϊόν της μοριακής γεωργίας δεν έχει φτάσει στην αγορά, η ισραηλινή εταιρεία Protalix βρίσκεται στις τελικές δοκιμές ενός ενζύμου για φαρμακευτική χρήση το οποίο παράγεται από καλλιέργειες κυττάρων καρότου.

Πηγή in.gr

Από αυτό το ιστολόγιο έχουμε αναφερθεί ξανά σε Γενετικά Τροποποιημένους Οργανισμούς με αναφορά στα υπέρ και τα κατά τους. Φυσικά και αυτό το βήμα για την παραγωγή φαρμάκων από διαγονιδιακά φυτά είναι μία πολύ ελπιδοφόρα εξέλιξη για την καταπολέμηση διαφόρων ασθενειών. Από την άλλη όμως, πρέπει να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξουν επιπτώσεις στα οικοσυστήματα από την εισβολή φυτών με καινούργιες ιδιότητες.

Η συμμετοχή της Philip Morris που είναι μία από τις μεγαλύτερες καπνοβιομηχανίες στο κόσμο είναι λίγο περίεργη. Αυτό ισχύει κατά την άποψή μου γενικώς όταν εισέρχονται εταιρίες - κολοσσοί στα μονοπάτια της επιστήμης.

Τρίτη 17 Μαρτίου 2009

Επιστήμη, χρηματοδότηση και ηθική

Το ερέθισμα για αυτό το άρθρο είναι μία συνέντευξη του Καθηγητή του Πανεπιστημίου της Alberta του Καναδά Ευάγγελου Μιχελάκη στο "Κ" της Καθημερινής στις 15-03-2009 καθώς και μία ταινία.

Ο Μιχελάκης λοιπόν ισχυρίζεται πως έχει βρει ένα αρκετά ισχυρό φάρμακο για την θεραπεία του καρκίνου. Βέβαια, το γεγονός ότι ακόμα η έρευνα είναι σε αρχικά στάδια σε συνδυασμό με την πολυπλοκότητα και ποικιλομορφία της νόσου κατ' εμέ δεν αφήνουν χώρο για μεγάλα λόγια όπως ότι βρέθηκε το τέλειο φάρμακο. Μιας και το μπλογκ είναι γύρω από θέματα βιολογίας ας δούμε λίγο πως περιγράφει ο ίδιος ο ερευνητής τη λειτουργία του φαρμάκου που ονομάζεται DCA.

Αρχικά, το εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας του κυττάρου είναι το μιτοχόνδριο. Τα καρκινικά κύτταρα αν και έχουν πολύ υψηλές απαιτήσεις σε ενέργεια έχουν θέσει εκτός λειτουργίας τα μιτοχόνδριά τους. Αυτό βέβαια αν και φαίνεται παράδοξο, συμβαίνει διότι τα μιτοχόνδρια δρουν και ως "ανιχνευτές καρκινογένεσης". Με λίγα λόγια δηλαδή όταν αντιληφθούν ότι ένα κύτταρο μετατράπηκε σε καρκινικό θέτουν σε λειτουργία μια αντίδραση που ονομάζεται απόπτωση και έχει ως συνέπεια τον θάνατο του κυττάρου.


Ο δημοσιογράφος από ένα σημείο και μετά τα παραλέει...όπως και οι καλοί και αξιόπιστοι δικοί μας δημοσιογράφοι....


Το μεγαλύτερο ποσό ενέργειας ενός κυττάρου παράγεται όταν γίνεται καύση του πυροσταφυλικού οξέος στα μιτοχόνδρια. Το πυροσταφυλικό οξύ αυτό παράγεται από τη γλυκόλυση της γλυκόζης . Για την επακόλουθη μεταφορά του πυροσταφυλικού οξέος στα μιτοχόνδρια μεσολαβεί ένα ένζυμο που ονομάζεται PDH. Τα καρκινικά κύτταρα θέτουν εκτός λειτουργίας τα μιτοχόνδρια απενεργοποιώντας την PDH. Το DCA αποκαθιστά τη λειτουργία της PDH με αποτέλεσμα η ροή ενέργειας να στρέφεται ξανά στα μιτοχόνδρια και εν συνεχεία να ενεργοποιείται η απόπτωση. Από την άλλη όμως, τα φυσιολογικά κύτταρα δεν επηρεάζονται από την DCA γιατί έχουν ήδη σε πλήρη δράση τα μιτοχόνδριά τους.

Μετά από όλα αυτά ίσως αναρωτιέστε για ποιο λόγο επέλεξα αυτόν τον τίτλο. Ο τίτλος λοιπόν κολλάει στο ότι η έρευνα αυτή δεν έχει πάρει καμιά χρηματοδότηση και ότι τα κονδύλια για την έρευνα προέρχονται από δωρεές απλών πολιτών. Με αυτόν τον τρόπο έχουν συλλεγεί μέχρι στιγμής 1,5 εκατομμύρια δολάρια Σύμφωνα με το δημοσιογράφο που παίρνε τη συνέντευξη καμία φαρμακευτική εταιρία δεν δέχεται να χρηματοδοτήσει την έρευνα επειδή το μόριο του DCA δεν μπορεί να πατενταριστεί.


Για να μπει τώρα στο παιχνίδι και η ταινία που αναφέρω στην εισαγωγή. Η ταινία αυτή είναι το "And the Band Played On" (η ζωή συνεχίζεται). Η ταινία αυτή πραγματεύεται το θέμα του AIDS, πως ξεκίνησε η επιδημία στην Αμερική και πως επιστήμονες έψαχναν να βρουν τη λύση. Όσο και να προσπαθούσαν όμως, πάντα κολλούσαν στην χρηματοδότηση ή στα πολιτικά συμφέροντα. Όταν προσπάθησαν να προτείνουν ότι η μετάγγιση αίματος αποτελεί αιτία μετάδοσης της νόσου οι εταιρίες που διακινούσαν αίμα για ιατρικούς σκοπούς αρνήθηκαν λόγω των συμφερόντων τους να το δεχτούν ως πραγματικό, και αυτό στοίχισε τη ζωή πολλών ανθρώπων. Μέσα στην ταινία εμπλέκεται και η έννοια της επιστημονικής ηθικής που δεν φαίνεται να απασχολεί και πολύ τον καθηγητή Robert Gallo, έναν από τους μεγαλύτερους ερευνητές στο θέμα του AIDS, οποίος σφετερίστηκε όπως δείχνει η ταινία την δουλειά και κάποιον άλλον συναδέλφων του.

Πληροφορίες και ενημέρωση μπορείτε να βρείτε εδώ: http://www.depmed.ualberta.ca/dca/

Δευτέρα 16 Μαρτίου 2009

Μάρτης γδάρτης και…παλουκοκαύτης!


Ο Μάρτιος έχει ήδη μπει για τα καλά και μαζί του έχει έρθει και η άνοιξη. Η παράδοση για αυτόν το μήνα είναι μεγάλη με ποικίλα έθιμα και δοξασίες.

Μέχρι το 46 π.Χ. ο Μάρτιος ήταν ο πρώτος μήνας του ρωμαϊκού ημερολογίου καθώς σηματοδοτούσε την βλάστηση της φύσης. Πήρε το όνομά του από τον θεό Mars, δηλαδή τον δικό μας θεό του πολέμου Άρη. Το πιο ξακουστό έθιμο του Μάρτη είναι βεβαίως ο μάρτης. Η προέλευση αυτού του εθίμου πηγάζει από τα Ελευσίνια μυστήρια της Αρχαίας Ελλάδας, στα οποία οι συμμετέχοντες έδεναν μια κλωστή, την «Κρόκη», στο δεξί τους χέρι και στο αριστερό τους πόδι. Πρόκειται για ένα βραχιόλι από τυλιγμένη άσπρη και κόκκινη κλωστή που φορούν στα χέρια τους μικροί και μεγάλοι την πρώτη μέρα του μήνα καθώς πιστεύεται ότι θα τους προστατεύει από τις ακτίνες του ηλίου για να μην καούν.

Σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας κρατούν δεμένο στο χέρι τους τον μάρτη όλο τον μήνα και στο τέλος τον τοποθετούν κάτω από μια πέτρα κι αν την επόμενη ημέρα βρουν δίπλα της ένα σκουλήκι, σημαίνει ότι η υπόλοιπη χρονιά θα είναι πολύ καλή. Σε άλλες περιοχές τον βγάζουν την ημέρα που θα δουν πρώτη φορά χελιδόνια ή πελαργό. Τότε τον πετάνε πάνω σε μια σκεπή ώστε να τον πάρουν τα πουλιά και να φτιάξουν τη φωλιά τους! Ο μάρτης, λοιπόν, σηματοδοτεί και τη μετανάστευση των ειδών αυτών (Delichon urbica, Ciconia ciconia) από περιοχές της Αφρικής στην Ελλάδα φανερώνοντας τον τρόπο με τον οποίο η «σοφία του λαού» περικλείει τα φυσικά φαινόμενα. Φορέστε επομένως όλοι τους μάρτες σας και….καλοδεχούμενα τα χελιδόνια και οι πελαργοί!!

Τετάρτη 11 Μαρτίου 2009

Κοραλιογενείς ύφαλοι και αύξηση του CO2

Εικόνες σαν και αυτήν πιθανώς να χαθούν στο μέλλον λόγω της αύξησης συγκέντρωσης του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Η αύξηση της ποσότητας του διοξειδίου του άνθρακα, CO2, μπορεί εκτός από το να αναστείλει την αύξηση των κοραλλιογενών υφάλων να προκαλέσει και τη διάλυσή τους. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι κοραλλιογενείς ύφαλοι με την αύξηση του CO2 είναι διπλό, από τη μία η οξείδωση του νερού των ωκεανών και από την άλλη η αύξηση της θερμοκρασίας. Αυτό συμπεραίνει μία νέα έρευνα που έγινε από τα πανεπιστήμια Carnegie Institution και Hebrew University of Jerusalem. Οι ερευνητές έκαναν προσομοιώσεις με συγκεντρώσεις CO2 280ppm που ήταν πριν τη βιομηχανική επανάσταση μέχρι και 750ppm. Σήμερα η συγκέντρωση CO2 στην ατμόσφαιρα είναι 380ppm και αυξάνεται σημαντικά λόγω ανθρωπογενών εκλύσεων βιομηχανικών αερίων.

Τα δύο μεγάλα συμπτώματα που αντιμετωπίζουν οι ΄ύφαλοι είναι η μη δυνατότητα ασβεστοποίησης και η λεύκανσή τους που γίνεται όταν νεκρωθούν τα συμβιωτικά άλγη που φέρουν. Με αύξηση της συγκέντρωσης του CO2 βρέθηκε ότι θα συμβούν και τα δύο αυτά καθώς οξειδώνεται το νερό των ωκεανών και αυξάνεται η θερμοκρασία. Επομένως, αύξηση της συγκέντρωσης του εν λόγω αερίου θα αναστείλει την αύξηση των υφάλων, με αποτέλεσμα η ισορροπία αύξησης-διάλυσης να γείρει εμφανώς προς το δεύτερο. Σε όλα αυτά βέβαια δεν συγκαταλέγονται τα προβλήματα ρύπανσης, στα οποία οι κοραλλιογενείς ύφαλοι είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι.

Πηγή: ScienceDaily

Παρασκευή 6 Μαρτίου 2009

Διαμαρτυρία για το Σέιχ-Σου

Την Κυριακή 8 Μαρτίου διαδηλώνουμε, στην πόλη μας, ενάντια στην εισβολή του αυτοκινήτου στο Δάσος του Σέιχ Σου, Ραντεβού με τα ποδήλατα μας στο Μέγαρο Μουσικής στις 12:00 και για τους πεζούς στο δασαρχείο στη 13:00.

Επιτροπή Προστασίας Σέιχ-Σου

Ώρα της Γης...

Συνολικά 107 δήμοι σε όλη την Ελλάδα έχουν δεχτεί να συμμετάσχουν στην τελευταία πρωτοβουλία της WWF κατά της κλιματικής αλλαγής. Η Ακρόπολη, το άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου στη Θεσσαλονίκη, η γέφυρα Ρίου-Αντίρριου και δεκάδες άλλα μνημεία θα συσκοτιστούν για την Ώρα της Γης στις 8.30 το βράδυ της 28ης Μαρτίου.

«Το ενδιαφέρον από την πλευρά της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι μεγάλο και αυξάνεται διαρκώς. Κάθε ώρα η λίστα με τις συμμετοχές των δήμων μεγαλώνει. Θετική είναι η ανταπόκριση από μεγάλους δήμους της χώρας αλλά και απομακρυσμένες ορεινές και νησιωτικές περιοχές» ανέφερε την Πέμπτη ο Γιώργος Βελλίδης, επικεφαλής του τμήματος Επικοινωνίας του WWF Ελλάς.

«Η Ώρα της Γης είναι ένα ανοιχτό συμμετοχικό γεγονός με χαρακτήρα άσκησης πολιτικής πίεσης. Πρόκειται δε να αποτελέσει ισχυρό επιχείρημα στην σύνοδο των Ηνωμένων Εθνών που θα πραγματοποιηθεί τον Δεκέμβρη του 2009 στην Κοπεγχάγη, με θέμα τη μετά τη Συνθήκη του Κιότο εποχή» τονίζει.

Η πρωτοβουλία της WWF δεν απευθύνεται μόνο στην τοπική αυτοδιοίκηση αλλά και στους ίδιους τους πολίτες, οι οποίοι καλούνται να δηλώσουν συμμετοχή στο Earthhouse.org/Greece.

Τα φώτα των σπιτιών τους αναμένεται να σβήσουν περίπου ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι σε περισσότερες από 1.000 πόλεις, μεταξύ των οποίων το Λονδίνο, η Νέα Υόρκη, το Πεκίνο, το Μπουένος Αϊρες, η Κωνσταντινούπολη, η Μόσχα και το Παρίσι.

in.gr

Καλά όλα αυτά αλλά να δούμε πότε θα φτάσουμε στην ουσία...

LinkWithin

Related Posts with Thumbnails