Έμμεσος κίνδυνος για τα πουλιά από το κυνήγι σε ελληνικούς υγροτόπους

Και σε παλαιότερα άρθρα είχαμε αναφέρει το πρόβλημα του δηλητηριασμού πουλιών από μόλυβδο που λαμβάνουν τρεφόμενοι με σκάγια κυνηγών (δείτε εδώ και εδώ). Είχαμε αναφερθεί και τότε σε έλλειψη δεδομένων από τους ελληνικούς υγροτόπους, ένα κενό που εν μέρει έχει πλέον καλυφθεί από μία μελέτη των Kazantzidis and Karmiris 2009.

Συνοπτικά τα αποτελέσματα δείχνουν ότι στο 10,6% των ατόμων από όλα τα είδη που μελετήθηκαν βρέθηκε ότι είχαν μολυβδένιους σβόλους στα στομάχια τους, με τα υψηλότερα ποσοστά να απαντούν στην ψαλίδα (Anas acuta, 26,7%), στη βαλτόπαπια (Aythya nyroca, 25%), ακολουθούμενα από τα γκισάρια (Aythya ferina) και τους βουβόκυκνους (Cygnus olor) από 20% αντίστοιχα.


Όσον αφορά στο ποσοστό των ατόμων που είχαν καταναλώσει μόλυβδο ανά υγρότοπο, παρατηρείται κυριαρχία του Δέλτα του Έβρου (14,7%), ενώ ακολουθεί το Δέλτα του Αξιού και του Αλιάκμονα (13,5%) και η λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου (11,1%). Ανάλογα με τον υγρότοπο μεταβαλλόταν και ο μέσος αριθμός σβόλων ανά στομάχι, με επικράτηση του Δέλτα Αξιού και Αλιάκμονα (4,4 σβόλοι/στομάχι) και ακολουθούν το Δέλτα του Έβρου και η λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου (2,1 και 1,7 σβόλοι/στομάχι αντίστοιχα).

Ένα λογικό, αλλά και πολύ σημαντικό συμπέρασμα που προκύπτει από την έρευνα αυτή είναι η στατιστικά σημαντική συσχέτιση της κατανάλωσης μολύβδου από τα πουλιά σε σχέση με τον αριθμό των κυνηγών σε κάθε περιοχή. Βέβαια, υπάρχουν και άλλοι λόγοι που την επηρεάζουν, όπως για παράδειγμα ο τρόπος τροφοληψίας των ειδών, αλλά και το υπόστρωμα στο οποίο τρέφονται.

Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι εκτός από τα είδη που ζημιώνονται άμεσα καταναλώνοντας τους σβώλους μπορεί να αντιμετωπίσουν προβλήματα και άλλα είδη που τρέφονται με τα πρώτα, όπως τα αρπακτικά. Επιπλέον, συμπατρικά είδη μπορεί επίσης να κινδυνεύουν από την δηλητηρίαση με μόλυβδο, ειδικά η κοκκινόχηνα (Branta ruficollis) και η νανόχηνα (Anser erythropus).

Η ευκολότερη και ρεαλιστικότερη λύση είναι πολύ απλή. Αντικατάσταση των σκαγιών μολύβδου με άλλα μη τοξικά, κάτι που γίνεται σε ΗΠΑ, Καναδά, Δανία και άλλες χώρες, και φέρνει αποτελέσματα.

Πηγή: Kazantzidis S. and I. Karmiris, 2009, Lead shot ingestion by waterfowl in Greek wetlands, 11th International Congress on the Zoogeography and Ecology of Greece and Adjcent Regions.

Δείτε επίσης
Έμμεσα προβλήματα από το κυνήγι
Ανησυχία για το μόλυβδο από σκάγια στο κρέας θηραμάτων

Γκι: το πνεύμα το Χριστουγέννων

Ο ιξός (Viscum album) είναι ενδημικό φυτό της Ευρώπης και της Νοτιοδυτικής Ασίας. Είναι γνωστός και σαν γκι (gui) για να ξεχωρίζει από τα άλλα είδη του γένους. Τα άνθη του είναι δυσδιάκριτα κιτρινοπράσινα και ο καρπός του είναι λευκός ή κίτρινος. Είναι το μαγικό βοτάνι των Γαλατών Δρυίδων (βλέπε Αστερίξ) που το έκοβαν με χρυσό δρεπάνι και παρασκεύαζαν το μαγικό τους φίλτρο ή ανατάραζαν τα νερά της ιερής δεξαμενής. Είναι το αγαπημένο βότανο των μαγισσών του μεσαίωνα για τα ξόρκια τους. Είναι το μαγικό κλωνάρι των ερωτευμένων, που θεωρούν ότι αν φιληθούν κάτω από τα κλαδιά του, θα είναι για πάντα μαζί και αγαπημένοι. Αλλού , το κρεμάνε στις πόρτες των σπιτιών τους για να φέρει καλοτυχία και να διώχνει τη γρουσουζιά. Αναφέρεται σε αρχαία κείμενα Ιατρών της αρχαιότητας όπως ό Γαληνός, ο Διοσκουρίδης, ο Θεόφραστος, ο Παράκελσος και ο Πλίνιος, ως θαυματουργό φάρμακο κατά της επιληψίας, σαν υποτασικό, αγγειοδιασταλτικό, για θεραπεία αποστημάτων, και ένα σωρό άλλες ασθένειες και παθήσεις.

Χρησιμοποιείται στη βοτανοθεραπεία για την αντιμετώπιση πονοκεφάλων, ημικρανιών και διάφορων κρίσεων (νευρώσεις, υστερίες), δύσπνοιας, θολώματος των ματιών βόμβων, άσθματος, ως χαλαρωτικό σε νευρική ταχυκαρδία, κατά της υπέρτασης και της αρτηριοσκλήρωσης, για την θεραπεία προβλημάτων του κυκλοφορικού και του αναπνευστικού συστήματος όπως και για όγκους ακόμη και κακοήθεις καθώς φαίνεται ότι σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα. Βοηθά επίσης σε περιπτώσεις εμμηνόπαυσης, σε νεφρίτιδες αλλά και σε καταστάσεις επιληψίας.

Συνταγή: Απλά στολίστε το σπίτι σας με γκι και ου τις μέρες των γιορτών, θα αλλάξει η διάθεσή σας

Χαρτογράφηση της ταχύτητας της κλιματικής αλλαγής για διαφορετικά ενδιαιτήματα

Από τα σκαθάρια στα θυσσανόποδα, από τους λαγούς έως μέχρι στρουθιόμορφα πουλιά, πολλά είδη είναι ήδη σε κίνηση ως απάντηση στα κλιματικά μεταβαλλόμενα καθεστώτα. Αλλά πόσα γρήγορα πρέπει τα ίδια - αλλά και τα ενδιαιτήματά τους - να μετακινηθούν ώστε να συμβαδίζουν με την κλιματική αλλαγή στον ερχόμενο αιώνα; Σε μία νέα μελέτη, μία ομάδα ερευνητών, συμπεριλαμβανομένου του Dr. Healy Hamilton από το California Academy of Sciences έχουν υπολογίσει ότι κατά μέσο όρο τα οικοσυστήματα πρέπει να κινηθούν κατά 0,42 χιλιόμετρα το χρόνο για να συμβαδίσουν με τη συνεχώς μεταβαλλόμενη θερμοκρασία του πλανήτη.

Τα ορεινά οικοσυστήματα θα είναι δυνατό να κινηθούν πιο αργά, καθώς μία μετρίου μεγέθους μετακίνηση προς τα πάνω ή κάτω σε μία πλαγιά έχει ως αποτέλεσμα μεγάλες αλλαγές στη θερμοκρασία. Παρόλα αυτά, πιο επίπεδα οικοσυστήματα, όπως τα πλημμυρισμένα λιβάδια, μανγκρόβια και έρημη, θα πρέπει να μετακινηθούν πολύ πιο γρήγορα για να παραμείνουν σε ευνοϊκές ζώνες - μερικές φορές περισσότερο και από ένα χιλιόμετρο ανά χρόνο. Η ομάδα των ερευνητών, που περιελάμβανε άτομα από το Carnegie Institute of Science, το Climate Center και U.C Berkeley θα δημοσιεύσουν τα αποτελέσματά τους στο τεύχος Δεκεμβρίου του περιοδικού Nature.

"Μία από τις πιο ισχυρές διαστάσεις αυτής της σειράς δεδομένων είναι ότι μας επιτρέπουν πως οι τωρινές προστατευμένες περιοχές θα αντιδράσουν καθώς εμείς προσπαθούμε να διαχειριστούμε τη βιοποικιλότητα σε ένα πλαίσιο μεταβαλλόμενων κλιματικών συνθηκών", λέει ο Hamilton. "Όταν παρατηρούμε τον "χρόνο διαμονής" για τις προστατευμένες περιοχές, τον χρόνο δηλαδή θα χρειαστεί υπό τις παρούσες κλιματικές συνθήκες για να μετακινηθεί όλη η περιοχή εκτός του προηγούμενου εύρους της, μόνο το 8% των προστατευμένων περιοχών έχουν "χρόνους διαμονής" πάνω από 100 χρόνια. Αν θέλουμε να βελτιώσουμε αυτά τα νούμερα, πρέπει να μειώσουμε τις εκπομπές άνθρακα, και να δράσουμε γρήγορα για να προς την επέκταση και την ένωση του δικτύου των προστατευμένων περιοχών".


Η ομάδα υπολόγισε ότι την ταχύτητα της κλιματικής αλλαγής συνδυάζοντας δεδομένα από την τωρινή κατάσταση του κλίματος με αποτελέσματα από προβλέψεις για τον επόμενο αιώνα. Οι υπολογισμοί τους βασίζονται σε μία μεσαίου επιπέδου προβλεπόμενη εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου στον επόμενο αιώνα. Κάτω από αυτά τα επίπεδα εκπομπών η ταχύτητα των κλιματικών αλλαγών προβλέπεται να είναι η μικρότερη στα τροπικά και υποτροπικά δάση κωνοφόρων (0,08 χιλιόμετρα ανά χρόνο), εύκρατα κωνοφόρα δάση (0.11 χιλιόμετρα ανά χρόνο) και πoολίβαδα και θαμνότοπους (0,11 χιλιόμετρα το χρόνο). Από την άλλη, η ταχύτητα αναμένεται να είναι η μέγιστη σε πιο επίπεδες περιοχές, συμπεριλαμβανομένων των ερήμων και των ξερών θαμνότοπων (0,71 χιλιόμετρα ανά χρόνο) τα μανγκρόβια (0.95 χιλιόμετρα το χρόνο) και τα πλημμυρισμένα ποολίβαδα και τις σαβάνες (1.26 χιλιόμετρα το χρόνο).

Η ευπάθεια αυτών των βιωμάτων δεν εξαρτάται μόνο από τη μέση ταχύτητα της κλιματικής αλλαγής που βιώνουν, αλλά επίσης και από το μέγεθος των προστατευμένων περιοχών στις οποίες βρίσκονται. Για παράδειγμα, ενώ η ταχύτητα της κλιματικής αλλαγής θα είναι μεγάλη στις ερήμους, αυτή η απειλεί μειώνεται από το γεγονός ότι οι προστατευμένες περιοχές τείνουν να είναι μεγάλες στις ερήμους. Από την άλλη, το μικρό μέγεθος και το κατακερματισμένο τοπίο των περισσότερων προστατευμένων περιοχών στα εύκρατα πλατύφυλλα δάση και δασικά ενδιαιτήματα της Μεσογείου τα καθιστούν πολύ ευάλωτα.

Τι σημαίνει αυτό για τα σκαθάρια τα θυσσανόποδα αλλά και τις άλλες ομάδες ειδών; Οι ερευνητές σημειώνουν ότι ο δείκτης τους υπολογίζει ταχύτητες και "χρόνους διαμονής¨ για κλίματα και όχι είδη. Συγκεκριμένα είδη που έχουν πλατιά ανοχή για ένα εύρος θερμοκρασιών μπορεί να προσαρμοστούν σε ένα μέρος ενώ γύρω τους η θερμοκρασία μεταβάλλεται Παρόλα αυτά, για είδη που μπορούν να ανεχθούν μόνο ένα στενό εύρος θερμοκρασιών,οι εκτιμήσεις της ταχύτητας είναι μία κοντινή προσέγγιση των ταχυτήτων μετανάστευσης που πρέπει να αποκτήσουν ώστε να αποφύγουν την εξαφάνιση. Σχεδόν το ένα τρίτο των ενδιαιτημάτων που συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη έχουν ταχύτητες υψηλότερες από την πιο οπτιμιστική εκτίμηση για την ταχύτητα μετανάστευσης των φυτών, που σημαίνει ότι τα φυτά σε πολλές περιοχές δεν θα μπορέσουν να συμβαδίσουν με το μεταβαλλόμενο κλίμα. Ακόμα πιο προβληματικό είναι το γεγονός ότι τα φυσικά ενδιαιτήματα έχουν κατακερματισθεί από τις ανθρώπινες δραστηριότητες, με συνέπεια πολλά είδη να μην έχουν που να πάνε, άσχετα από το ρυθμό της μετανάστευσής τους.

Τα αποτελέσματα της ομάδας όχι μόνο υπογραμμίζουν τη σημασία της μείωσης των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου - αλλά επιπλέον προσφέρουν δεδομένα για όσους ασχολούνται με τη διαχείριση περιοχών, οι οποίοι πρέπει τώρα να ετοιμαστούν για τις συνέπειες τις κλιματικής αλλαγής.

Πηγή: ScienceDaily

Χρόνια πολλά και Καλά Χριστούγεννα σε όλους

Τα κορυφαία επιτεύγματα του 2009

Oπως κάθε χρόνο έτσι και εφέτος η έγκυρη επιστημονική επιθεώρηση «Science» παρουσιάζει τα σημαντικότερα επιτεύγματα και ανακαλύψεις στον χώρο της επιστήμης.

Σημαντικότερη όλων εφέτος κρίνεται η διαπίστωση ότι τα απολιθώματα ενός ανθρωποειδούς ηλικίας 4,4 εκατ. ετών (τα οποία είχαν εντοπιστεί πριν από μερικά χρόνια) ανήκουν σε έναν από τους λεγόμενους «χαμένους κρίκους» στην εξέλιξη του ανθρώπου.
Το ον αυτό, που ήταν.. θηλυκό, ονομάστηκε «Αρντι» (αρδιπίθηκος) και είναι κατά 1 εκατ. έτη προγενέστερο από την περίφημη Λούσι, τον αυστραλοπίθηκο που θεωρείται ως σήμερα ο παλαιότερος (γνωστός) συγγενής του ανθρώπου. Οπως προέκυψε από τη μελέτη των απολιθωμάτων, η Αρντι είχε ύψος 1,2 μέτρα και βάρος γύρω στα 54 κιλά. Περπατούσε στα δύο πόδια και είχε την ικανότητα να αναρριχάται στα δέντρα.
Τα επόμενα εννέα επιτεύγματα που επέλεξαν οι συντάκτες του «Science», τα οποία δεν αφορούν μόνο δημοσιεύσεις της συγκεκριμένης επιθε ώρησης αλλά όλων των σημαντικών επιστημονικών εντύπων στον κόσμο, είναι:

Τα μυστηριώδη πάλσαρ: Το διαστημικό τηλεσκόπιο ακτινών «Fermi» της ΝΑSΑ εντόπισε έναν άγνωστο ως σήμερα τύπο άστρων πάλσαρ (ταχέως περιστρεφόμενων άστρων νετρονίων με μεγάλο μαγνητισμό).

Το ελιξίριο της ζωής: Στη Νήσο του Πάσχα ανακαλύφτηκε η ουσία ραπαμυκίνη η οποία, σύμφωνα με τους επιστήμονες, πιθανόν είναι να αποτελεί το ελιξίριο της νεότητας. Οπως προέκυψε από πειράματα σε ποντίκια, η ουσία μπορεί επεκτείνει τη διάρκεια ζωής των πειραματόζωων ως και κατά 40%. Η ανακάλυψη αυτή ήταν ιδιαιτέρως σημαντική, δεδομένου ότι η θεραπεία ξεκίνησε όταν τα πειραματόζωα ήταν ήδη «μεσήλικες».

Το «μαγικό» γραφένιο: Πριν απόλίγα χρόνια ανακαλύφτηκε έναάκρως αγώγιμο υλικό, το γραφένιο,και από τότε έρχονται στο φως συ-νεχώς νέες εντυπωσιακές ιδιότητέςτου. Το 2009 άρχισε η αξιοποίησητου υλικού σε πειραματικές ηλε-κτρονικές συσκευές.

Το μόριο κατά της ξηρασίας: Αποκωδικοποιήθηκε η δομή ενός μορίου που βοηθάει τα φυτά να επιβιώσουν στην ξηρασία. Η εξέλιξη ανοίγει τον δρόμο στην ανάπτυξη νέων μεθόδων προστασίας των καλλιεργειών από την ξηρασία.

Το «λεπτομερές» λέιζερ: Στο Εθνικό Εργαστήριο SLΑC των ΗΠΑ δημιουργήθηκε το πρώτο λέιζερ ακτινών Χ που μπορεί να απεικονίζει με πρωτοφανή λεπτομέρεια τις χημικές αντιδράσεις ενώ αυτές λαμβάνουν χώρα.

Νέες γονιδιακές θεραπείες: Η ανάπτυξη νέων γονιδιακών θεραπειών για μια σειρά από παθήσεις, όπως για μια θανατηφόρο νόσο του εγκεφάλου, για μια μορφή κληρονομικής τύφλωσης, καθώς και για μια σοβαρή διαταραχή του ανοσοποιητικού συστήματος.

Μαγνητικά μονόπολα: Η ανακάλυψη για πρώτη φορά μαγνητικών μονοπόλων σε κρυσταλλικά υλικά, τα οποία έχουν μόνο έναν μαγνητικό πόλο.

Νερό στη Σελήνη: Η πτώση μιας βολίδας και ενός ερευνητικού σκάφους σε έναν κρατήρα της Σελήνης αποκάλυψε στο υπέδαφος πλούσια κοιτάσματα νερού σε παγωμένη μορφή. Μια ανακάλυψη που ανοίγει τον δρόμο για τη δημιουργία επανδρωμένων βάσεων.

Η αναβάθμιση του «Ηubble»: Το παλαιότερο διαστημικό τηλεσκόπιο, το «Ηubble», δέχτηκε εφέτος άλλη μία αναβάθμιση. Τα νέα όργανα που τοποθετήθηκαν και ειδικά οι πολύ ισχυρές και προηγμένες τεχνολογικά κάμερες έχουν αποτέλεσμα το τηλεσκόπιο να καταγράφει ολοένα πιο εντυπωσιακές εικόνες από τα βάθη του Σύμπαντος.

Από greece-salonika

Τέσσερα από τα δέκα μεγαλύτερα επιτεύγμετα για τη χρονιά που φεύγει, συμπεριλαμβανομένου και του μεγαλύτερου, ανήκουν στις τάξεις της βιολοαγίας. Αυτό από μόνο του λέει πολλά σε όσους προσπαθούν να υποβαθμίσουν τον τομέα.

Δίκταμο, το ερωτικό

Το Δίκταμο (Origanum dictamnus) είναι ένα ενδημικό φυτό που συναντάται στην Κρήτη και χρησιμοποιείται ως ρόφημα. Το όνομα προέρχεται από το όρος Δίκτη (Λασιθιώτικα) όπου αφθονεί. Οι ντόπιοι το αποκαλούν "έρωντα" αναφερόμενοι στις ελαφρές αφροδισιακές τους ιδιότητες. Το μικρό αυτό φυτό με το καλυμμένο χνούδι φύλλο εκτιμήθηκε από τον 1ο κιόλας αιώνα χάρη στην ικανότητα του να απαλύνει τους πόνους του στομάχου και στην ιδιότητα του να βοηθά την πέψη. Αναγνωρίστηκε ως αντιμικροβιακό, αντισηπτικό και επουλωτικό φυτό. Στη Μινωική Κρήτη και την Αρχαία Ελλάδα ήταν ένα από τα σπουδαιότερα φαρμακευτικά φυτά. Ο Ιπποκράτης το χρησιμοποιούσε κατά των παθήσεων του στομάχου και του πεπτικού συστήματος, στους ρευματισμούς, τα αρθριτικά, ως επουλωτικό, εμμηναγωγό, τονωτικό και αντισπασμωδικό.



Συνταγή: Αναλογία 1 gr δίκταμο με 100 gr νερό. Βράζουμε το νερό και προσθέτουμε το δίκταμο. Το αφήνουμε 7-10 λεπτά εκτός φωτιάς και στραγγίζουμε. Μπορούμε να προσθέσουμε μέλι ή ζάχαρη. Kαταπραΰνει πονοκεφάλους και νευραλγίες.

Προσωρινή απαγόρευση του κυνηγιού αποφάσισε το ΣτΕ

Σε αναστολή της υπουργικής απόφασης και κατά συνέπεια στην προσωρινή απαγόρευση του κυνηγιού μέχρι να εκδοθεί οριστική απόφαση επί της αίτησης που έχει καταθέσει η Ζωοφιλική Οικολογική Ένωση Ελλάδος, προχώρησε το 5ο τμήμα του Συμβουλίου Επικρατείας.

Οι δικαστές εκτιμούν ότι θα επέλθει βλάβη στην άγρια πανίδα από τη σημαντική μείωση των πληθυσμών των θηραματων που δε θα μπορεί να επανορθωθεί. Η Ένωση ζητά να ακυρωθεί ως αντισυνταγματική η υπουργική απόφαση που έχει καθορίσει την κυνηγετική περίοδο από τις 20 Αυγούστου 2009 μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου 2010.

Από Ελευθεροτυπία

Δαρβίνος: 200 χρόνια από την γέννηση του

Το Τμήμα Βιολογίας, υπό την Αιγίδα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο εορτασμού του έτους Δαρβίνου, διοργανώνει εκδήλωση με θέμα: «Δαρβίνος, 200 χρόνια μετά: ο άνθρωπος, η κοινωνία και η εξέλιξη» στην αίθουσα τελετών ΑΠΘ, Πέμπτη 17 Δεκεμβρίου και ώρα 5 μ.μ.