Εξαπάτηση στην φύση - Το φαινόμενο του πληροφοριακού παρασιτισμού

Σε ένα προηγούμενο άρθρο είχαμε ασχοληθεί με την ικανότητα για "ομιλία" σε άλλα ζώα εκτός από τον άνθρωπο, και κυρίως με το παράδειγμα κάποιων εδαφόβιων σκίουρων της Αμερικής (δες εδώ). Κάποια άλλα ζώα μπορεί να μην είναι τόσο ικανά στην ομιλία, αλλά έχουν αναπτύξει ιδιαίτερες δεξιότητες που μπορούν να αποτελέσουν μεγάλο πλεονέκτημα για την επιβίωσή τους.

Κοινός σκίουρος (Sciurus vulgaris)

Συγκεκριμένα, μία τέτοια δεξιότητα είναι να μπορούν τα άτομα ενός είδος να αναγνωρίζουν τα καλέσματα συναγερμού ενός άλλου είδους (συχνά καλείται πληροφοριακός παρασιτισμός). Με τον τρόπο αυτό καταφέρνουν να μειώνουν τον ημερήσιο χρόνο που ξοδεύεται για την επιτήρηση του χώρου για θηρευτές επιτυγχάνοντας έτσι την αύξηση της δυνητικής ημερήσιας πρόληψης ενέργειας. Βέβαια, για να συμβεί κάτι τέτοιο τα εμπλεκόμενα είδη πρέπει να μοιράζονται κάποιους κοινούς θηρευτές. Τέτοιου είδους αλληλεπιδράσεις και αναγνωρίσεις καλεσμάτων συναγερμού από άλλα είδη είναι αρκετά συχνές κατά κύριο λόγο ανάμεσα στην κλάση των πτηνών, αλλά και στην τάξη των πρωτευόντων.

Ετεροειδικές αναγνωρίσεις, από την άλλη, σπάνια έχουν αναφερθεί μεταξύ πτηνών και θηλαστικών. Σε περιοχές όμως που ζουν συμπατρικά κοινοί σκίουροι (Sciurus vulgaris) και κίσσες (Garrulus glandarius) έχει βρεθεί ότι οι σκίουροι αναγνωρίζουν και εκμεταλλεύονται τα καλέσματα συναγερμού των κισσών. Και τα δύο αυτά ζώα θηρεύονται από ξεφτέρια (Accipiter nisus), σαίνια (Accipiter brevipes), διπλοσάινα (Accipiter gentilis), χουχουριστές (Strix aluco) και διάφορα κουνάβια (Martes sp.). Με τον τρόπο αυτό λοιπόν οι σκίουροι καταφέρνουν να ξοδεύουν λιγότερο χρόνο στην επαγρύπνηση και την επιτήρηση του χώρου και μπορούν συνεπώς να καταναλώνουν περισσότερο χρόνο σε άλλες δραστηριότητες, όπως η τροφοληψία και η αναπαραγωγή.

Κίσσα (Garrulus glandarius)

Η ικανότητα αυτή του κοινού σκίουρου επιβεβαιώνει ότι μπορεί να υπάρξει και πληροφοριακός παρασιτισμός μεταξύ διαφορετικών ομάδων ζώων όπως είναι τα θηλαστικά και τα πτηνά. Ακόμα, επιβεβαιώνει μία ακόμα περίπτωση που η επιβίωση και η εξέλιξη βασίζονται πάνω στην εξαπάτηση και την εκμετάλλευση άλλων ζώων, παρά στην αρμονική συνύπαρξη και αλληλοβοήθεια όπως υποστηρίζουν μερικοί.


Βιβλιογραφία: Randler C. 2006, Red squirrels (Sciurus vulgaris) respond to alarma calls of eurasian Jay (Garrulus glandarius), Ethology, 112:411-416

Ο θαυμαστός κόσμος των ζώων - Σκυριανό αλογάκι

Το σκυριανό αλογάκι είναι μία από τις έξη φυλές αλόγων που διαβιούν στην Ελλάδα (Ηλείας, Μεσσαράς, Πηνείας, Θεσσαλίας και Σκύρου). Χαρακτηρίζεται από το μικρό σε μέγεθος σώμα του, με χοντρό κεφάλι και μεγάλα μάτια και ρουθούνια. Ο λαιμός είναι πολύ δυνατός και χοντρός σε αναλογία με τις ωμοπλάτες και το στέρνο, που είναι στενά και απότομα. Τα χρώματα των Σκυριανών αλόγων είναι διάφορες αποχρώσεις του καστανού και του κοκκινόφαιου και σπανιότερα το λευκό ή το γκριζόφαιο.


Το φυσικό του περιβάλλον είναι το ΝΑ τμήμα του νησιού της Σκύρου, το επονομαζόμενο Βουνό, στο όρος Κόχυλας. Τα άλογα αυτά ζουν σε αγέλες και είναι πολύ φιλικά προς τον άνθρωπο, καθώς από παλιά οι σχέσεις τον δύο αυτών ειδών ήταν αρμονικές και σχέσεις αλληλεξάρτησης

Οι απόψεις για την προέλευσή του διίστανται. Κάποιοι πιστεύουν ότι τις ρίζες τους πρέπει να τις αναζητήσουμε στη Μυκηναϊκή εποχή και κάποιοι στην παλαιολιθική Επίσης, κάποιοι βρίσκουν ομοιότητες με το άλογο του Ταρπάν, ενώ κάποιοι άλλοι με το Ιππάριον. Όπου και να βρίσκεται η αλήθεια, το σίγουρο είναι ότι το σκυριανό αλογάκι υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια στη γη.

Το ερώτημα που κυριαρχεί είναι.. για πόσο καιρό ακόμα θα υπάρχουν; Αυτό γιατί σήμερα αριθμεί συνολικά περίπου 200 ζώα. Οι κύριες αιτίες για τη σημαντική αυτή μείωση του πληθυσμού του είναι: α) η εκμηχάνιση της γεωργίας, β) η έλλειψη κινήτρων για τους ιδιοκτήτες, γ) η υπερβόσκηση, δ) η αδιαφορία των αρμοδίων και ε) η ελεύθερη συμβίωση με όνους.


Για τη σωτηρία αυτής της φυσικής κληρονομιάς της Ελλάδας πρέπει να δραστηριοποιηθεί η πολιτεία αρχικά προσφέροντας κίνητρα στους κατοίκους της περιοχής ώστε να αξιοποιούν όπως παλιά αυτά που μπορεί να προσφέρει ένα σκυριανό αλογάκι. Επίσης σημαντικότατο είναι να διατηρηθεί και να μην υποβαθμιστεί ο βιότοπός τους. Εδώ όμως η πολιτεία δεν λειτουργεί ορθά, καθώς έχει ορίσει ως περιοχή για εγκατάσταση μονάδων παραγωγής αιολικής ενέργειας μέρος του βιότοπου του σκυριανού αλόγου. Έτσι στην προσπάθεια να γίνει ένα καλό (παραγωγή αιολικής ενέργειας) θυσιάζεται το σκυριανό αλογάκι. Άμεσης προτεραιότητας είναι και η ολοκλήρωση και η λειτουργία του «Κέντρου Ελεγχόμενης Αναπαραγωγής και Επισκεψιμότητας» στο νησί της Σκύρου.

Τέλος, πέρα από το γεγονός ότι, καθαρά από πλευράς βιοποικιλότητας κάθε απώλεια φυλής πρέπει να θεωρείται στις μέρες μας ανεπίτρεπτη, το Σκυριανό αλογάκι όπως και οι άλλες ελληνικές φυλές αλόγων αποτελούν για την Ελλάδα σημαντικά στοιχεία πολιτιστικής κληρονομιάς αλλά και πηγή οικονομικού ενδιαφέροντος και είναι απολύτως αναγκαίο και εφικτό οι φυλές αυτές να προστατευθούν και να δοθούν κίνητρα για την ουσιαστική ενδυνάμωσή τους.

Οι άνθρωποι μπορεί να έμαθαν να περπατούν στα δέντρα...

Οι πρώιμοι άνθρωποι μπορεί να μη περπάτησαν στις αρθρώσεις των δακτύλων πριν σηκωθούν στα δυο τους πόδια. Απεναντίας, οι πρόγονοί μας περπάτησαν σε όρθια στάση στα δέντρα και μετά πάτησαν το πόδι τους στο έδαφος, σύμφωνα με μια μελέτη που συνέκρινε τα οστά του καρπού των κοντινότερων μας συγγενών.

Σκεπτικιστές της ιδέας «από το δέντρο στα δύο πόδια» πιστεύουν ότι οι πρόγονοι όλων των αφρικανικών πρωτευόντων, συμπεριλαμβανομένων του γορίλα, του χιμπατζή και του ανθρώπου, πρέπει περπατούσε στις αρθρώσεις των δακτύλων του επειδή οι γορίλες και οι χιμπατζήδες το κάνουν αυτό. Ακόμα, έχουν εξειδικεύσεις όπως προεξοχές και κοιλότητες στα οστά του καρπού τους που κρατούν την παλάμη του χεριού από το να καταρρεύσει στο έδαφος όταν κουβαλάνε όλο το βάρος του ζώου. Φαίνεται λογικό να σκεφτεί κανείς ότι η δίποδη βάδιση στους ανθρώπους εξελίχθηκε από αυτήν την ενδιάμεση φάση.

Τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι, σύμφωνα με την παλαιοανθρωπολόγο Tracy Kivell, από το Ινστιτούτο Max Planck για την Εξελικτική Ανθρωπολογία, στην Λειψία της Γερμανίας. Αυτή και ο συνάδελφός της Daniel Schmitt από το Duke University στο Durham, North Carolina, συνέκριναν τα οστά του καρπού από χιμπατζήδες, μπονόμπο και γορίλες αλλά και άλλα πιο μακρινά συγγενικά είδη πρωτευόντων. Βρήκαν ότι πολλές από τις υποτιθέμενες προσαρμογές για βάδιση με τις αρθρώσεις των δακτύλων στον καρπό του χιμπατζή και του μπονόμπο λείπουν από τους γορίλες αλλά βρίσκονται σε άλλα πιο μακρινά συγγενικά πρωτεύοντα.


Από τη στιγμή που χιμπατζήδες και γορίλες χρησιμοποιούν διαφορετικά οστά για βάδιση με τις αρθρώσεις των δακτύλων, η δραστηριότητα αυτή θα μπορούσε να έχει εξελιχθεί ξεχωριστά στα δύο αυτά είδη, λέει η Kivell. Αν αυτό πραγματικά συνέβη, σημαίνει ότι ο πρόγονος των αφρικανικών πρωτευόντων δεν είναι ανάγκη να περπατούσε στις αρθρώσεις των δακτύλων, όπως ούτε και ο πρόγονος των ανθρώπων.

Η Kivell πιστεύει ότι τα οστά του καρπού στον χιμπατζή μπορεί να έχουν εξελιχθεί για να σταθεροποιούν τον καρπό καθώς το ζώο στέκεται με το ένα χέρι στο ένα κλαδί και με το άλλο σε ένα άλλο, με το γόνατο και τους αγκώνες λυγισμένους (όπως το διάγραμμα). «Όταν περπατάς στον πάγο λυγίζει τα γόνατα και τους αγκώνες σου για να είσαι πιο σταθερός», λέει η Kivell. «Κάνεις το ίδιο πράγμα και όταν περπατάς σε ένα κλαδί».

Πράγματι, οι σημερινοί χιμπατζήδες και μπονόμπο κάνουν ακριβώς αυτό το πράγμα. Η στάση μπορεί να ασκήσει περισσότερη πίεση στον καρπό, οδηγώντας στις προσαρμογές που βλέπουμε σήμερα, λέει η Kivell. Αυτή και ο συνάδελφός της ελπίζουν να μπορέσουν να ελέγξουν την υπόθεσή τους στο μέλλον.

Οι υπερασπιστές της θεωρίας για το περπάτημα πάνω στις αρθρώσεις δεν έχουν πιστεί. Οι πρώιμοι Homo δείχνουν προσαρμογές για περπάτημα με τις αρθρώσεις των δακτύλων σε οστά του καρπού που δεν εξετάστηκαν από την Kivell, λέει ο David Strait ένας παλαιοανθρωπολόγος από το State University of New York στο Albany. Η καλύτερη εξήγηση για αυτό, λέει, ακόμα και θεωρώντας τα οστά που εξέτασε η Kevill, είναι ότι οι πρώιμοι άνθρωποι, όπως και όλοι οι αφρικάνικοι πίθηκοι, περπατούσαν πάνω στις αρθρώσεις των δακτύλων τους.

Από NewScientist

Γιατί το κάπνισμα είναι επιβλαβές;

Πάνω από 4000 λόγοι να κόψετε το κάπνισμα

Στον καπνό των τσιγάρων υπάρχουν περισσότερες από 4000 χημικές ουσίες είτε ως αέρια είτε ως μικροσκοπικά σωματίδια. Εκτός από την νικοτίνη η οποία είναι ένα ιδιαίτερα ισχυρό δηλητήριο οι συνέπειες του καπνίσματος στην υγεία οφείλονται στις 2500 τοξικές ουσίες που περιέχονται στα φύλλα καπνού και στις περίπου 4000 ουσίες που παράγονται κατά την καύση τους.

Ανάμεσα στις χημικές ουσίες που υπάρχουν σε μορφή σωματιδίων ξεχωρίζουν οι εξής:

Νικοτίνη: Είναι το συστατικό που προκαλεί εθισμό. Η νικοτίνη είναι φάρμακο που διεγείρει την απελευθέρωση σε μεγάλες ποσότητες διάφορων ουσιών που φυσιολογικά υπάρχουν στον οργανισμό και οι οποίες δρουν στο κεντρικό νευρικό σύστημα, και άμεσα στην καρδιά αυξάνοντας τους παλμούς της καρδιάς και την αρτηριακή πίεση. Η νικοτίνη σε μεγάλες ποσότητες είναι εξαιρετικά τοξική.

Πίσσα: Είναι καφέ και μοιάζει με σιρόπι. Η πίσσα είναι καρκινογόνος ουσία που εναποτίθεται στους πνεύμονες και στο αναπνευστικό σύστημα και απορροφάται σταδιακά. Η πίσσα είναι παρασκεύασμα πολλών διαφορετικών χημικών ουσιών συμπεριλαμβανομένης της φορμαλδεΰδης, του αρσενικού, του κυανιδίου και του βενζολίου.

Στα αέρια περιλαμβάνονται:

Μονοξείδιο του άνθρακα: Αυτό δεσμεύεται στην αιμοσφαιρίνη των ερυθρών αιμοσφαιρίων ευκολότερα από το οξυγόνο, μειώνοντας τα επίπεδα οξυγόνου πράγμα που είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο για όσους υποφέρουν από χρόνιες πνευμονικές/ καρδιακές παθήσεις.


Πηγή: Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρία

Καλές διακοπές σε όσους δεν πήγαν ακόμη!

Οι συντελεστές του μπλογκ για 15 μέρες θα λείπουν γιατί θα προσέχουν αυτά τα πλασματάκια...

Γιατί οι άνθρωποι δεν δρουν ενάντια στις κλιματικές αλλαγές

Σε ένα πρόσφατο δείπνο στο Πανεπιστήμιο του Οχάιο ένας πρεσβύτερος ερευνητής στην ατμοσφαιρική φυσική μου έλεγε για τις επεκείμενες διακοπές του στην Ταϊλάνδη. Τον ρώτησα αν τον απασχολούσε το ότι το ταξίδι του θα αποτελούσε μια προσθήκη για τις κλιματικές αλλαγές, είχαμε στο κάτω κάτω μόλις καθίσει μετά από μία δίωρη παρουσίαση με το εν λόγω θέμα. "Φυσικά", μου είπε εύθυμα, "και είμαι σίγουρος ότι η κυβέρνηση θα κάνει τις μακρινές πτήσεις παράνομες σε κάποιο σημείο".

Είχα εσκεμμένα οδηγήσει εκεί την κουβέντα μας ως ένα μέρος μιας ανεπίσημης έρευνας που διεξαγάγω, στην οποία είστε ευπρόσδεκτοι να λάβεται μέρος. Οι συμμετέχοντες συμπεριλαμβάνουν μπεχρι στιγμής έναν πρεσβύτερο σύμβουλο σε ένα πρόγραμμα του Ηνωμένου Βασιλείου για το κλίμα, ο οποίος πετάει συχνά στη Νότιο Αφρική ("τα αποτυπώματά μου βοηθούν στο να τεθεί μία τιμή στην αγορά του άνθρακα"), ένα μέλος της British Antarctic Survey που κάνει πολυάριθμα μακρινά ταξίδια για σκι κάθε χρόνο ("η δουλειά μου είναι στρεσογόνα"), έναν περιβαλλοντικό ανταποκριτή ενός εθνικού δικτύου που πήγες με την οικογένειά του στη Σρι Λάνκα ("δεν βλέπω και πολλή ελπίδα") και έναν συμμετέχοντα στην εκστρατεία για το κλίμα της Greenpeace που μόλις γύρισε από υποβρύχια κατάδυση στον Ειρηνικό ("ήταν ένα θαυμάσιο ταξίδι!").

Αυτή η παραφωνία μπορεί να είνα ιπερίεργη, αλλά αυτό που είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικό είνια ότι καθένας έχει μία καριέρα βασισμένη στο αξίωμα ότι η πληροφορία είναι επαρκής για να ενεργοποιήσει την αλαγή. Είναι ένα αξίωμα τέτοιο που μία στιγμιαία ενδοσκόπηση θα τους δείξει ότι ήταν βαθιά ελλατωματική.

Έχουν περάσει 44 χρόνια από τότε που το επιστημονικό συμβούλιο του προέδρου των ΗΠΑ Lyndon Johnson προειδοποίησε ότι οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου θα μπορούσαν να ενεργοποιήσουν "σημαντικές αλλαγές στο κλίμα". Αυτά τ α44 χρόνια έρευνας κόστισαν, σύμφωνα με μία εκτίμηση, 3 δις δολλάρια το χρόνο, σε συμπόσια, συνέδρια, ντοκυμαντέρ και άρθρα και τώρα πάνω από 80 εκατομμύρια αναφορές υπάρχουν στο ίντερνετ. Παρόλη αυτήν την πληροφορία, δημοσκοπήσεις όλα αυτά τα χρόνια δείχνουν ότι 40% των ανθρώπων του Ηνωμένου Βασιλείου και πάνω από 50% στις ΗΠΑ αποφασιστικά αρνούνται να δεχτούν ότι οι εκπομπές μας αλλάζουν το κλίμα. Μόλις 10% των Βρετανών θεωρούν ότι την κλιματική αλλαγή ως ένα σοβαρό πρόβλημα.

Δεν δέχομαι ότι αυτή η συνεχιζόμενη άρνηση της επιστήμης είναι αποτέλεσμα της παραμόρφωσης των μέσων ενημέρωσης ή της επιστημονικής αγραμματοσύνης. Αντ'αυτού, το βλέπω σαν απόδειξη της αποτυχίας της κοινωνίας μας να οικοδομήσει μια κοινή πίστη για την κλιματική αλλαγή.

Χρησιμοποιώ τον όρο "πίστη" με πλήρη γνώση ότι δεν αρέσει στους επιστήμονες του κλίματος. Η Vicky Pope, επικεφαλής του et Office Hadley Centre for Climate Change στο Έξετερ του Ην Βασιλείου έγραψε στην Guardian νωρίτερα αυτόν τον χρόνο: "Είμαστε αυξανόμενα ερωτόμενοι αν "πιστεύουμε στην κλιματική αλλαγή". Απλά, δεν είναι θέμα πίστης. Οι ανησυχίες μας για την κλιματική αλλαγή εγείρονται από επιστημονικές αποδείξεις".

Δε θα μπορούσα να διαφωνίσω περισσότερο. Οι στάσεις των ανθρώπων προς την κλιματική αλλαγή, ακόμη και της Pope, είναι συστήματα πίστης, οικοδομημένα διαμέσου κοινωνικών αλληλεπιδράσεων μεταξύ όμοιων ομάδων. Έπειτα, οι άνθρωποι διαλέγουν την υπόθεση που συμφωνεί μκαλύτερα με την προσωπική τους σκοπιά. Στην περίπτωση της Pope, αλλά και στη δική μου, είναι μια σκοπιά που εμπιστεύεται τους επιστήμονες και τις εμπειρικές αποδείξεις.

Αλλά ακούστε τι λένε άλλοι. Οι περισσότεροι θεωρούν την κλιματική αλλαγή ως ένα μη καθορισμένο τεχνιτό ζήτημα που ακόμα προσφέρει θερμές συζητήσεις σε διανοούμενους. Πολλοί απορρίπτουν την προσωπική ευθύνη ρίχνοντας το φταίξιμο αλλού στους πλούσιους, στους φτωχούς, στην Αμερικάνους, στους Κινέζους ή υποψιάζονται ότι το θέμα είναι ένας Δούρειος Ίππος που φτιάχτηκε από κάποιους περιβαλλοντολόγους που θέλουν να φθείρουν τη χαρά τους.

Οι ειδικοί του κλίματος στο δικό μου ανεπίσημο πείραμα δεν είναι λιγότερο μη υποκεινούμενο από τη δύναμη των δικών τους πιστεύω. Μπορεί να έχουν εμβαθύνει στις επιστημονικές αποδείξεις, αλλά ακόμα έχουν παρ'όλα αυτά αναπτύξει έξυπνες ιστορίες για να δικαιολογήσουν τις μακρινές τους διακοπές.

Πώς, τότε, μπορούμε να ενεργοποιήσουμε μία κοινή πίστη γύρω από την πραγματικότητα της κλιματικής αλλαγής; Τι πρέπει να αλλάξει γύρω από τον τρόπο που παρουσιάζουμε τις αποδείξεις για τις κλιαματικές αλλαγές;

Πρέπει να γίνουμε πολύ πιο ανήσυχοι για τους μεταδίδοντες και πόσο αξιόπιστοι εμφανίζονται. Η αξιοπιστία είναι μία περίπλοκη δέσμη από ιδιότητες: εξουσία και ειδίκευση είναι μεταξύ άλλων, αλλά επίσης είναι και η ειλικρίνεια, η εμπιστοσύνη, η γοητεία, το χιούμορ και η παρρησία.

Πολλοί από τους αδέσποτους, αυτο-προωθημένους σκεπτικιστές του κλίματος παίζουν καλά αυτό το παιχνίδι, που είναι ένας λόγος που ασκούν τόσο δυσανάλογη επιρροή στην κοινή γνώμη. Το Διακυβερνητικό Πλαίσιο για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), από την άλλη μεριά, παίζει το παιχνίδι άσχημα. Αντί να ελευθερώσει τους πιο παρουσιάσιμους συμμετέχοντες της για να πουν στον κόσμο πως κατορθώνει ομοφωνία σε μία άνευ προηγουμένου κλίμακα. αποτυγχάνει να προμηθεύσει μια λίστα ανθρώπων που εμπλέκονται στην διαδικασία. Δεν έχει καθόλου ανθρώπινο πρόσωπο: οι μόνες εικόνες στην ιστοσελίδα της είναι τα παλάτια ή τα παραλιακά θέρετρα που φιλοξενούνται οι επόμενες συναντήσεις.

Από τότε που οι άνθρωποι τείνουν να δείχνουν περισσότερη εμπιστοσύνη σε αυτούς που φαίνεται να μοιράζονται τις αξίες τους και να καταλαβαίνουν τις ανάγκες τους, είναι κρίσιμο να πλατύνουμε την γκάμα των φωνών που μιλούν για την κλιματικη αλλαγή, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ειδικοί του κλίματος να παραιτηθούν από τον έλεγχο και να ενθαρρύνουν άλλους, που είναι καλύτεροι στην επικοινωνία, να μιλήσουν γι'αυτούς.

Ένα ακόμα κλειδί για να επιτευχθεί μία πλατιά πίστη για την κλιματική αλλαγή είναι η συλλογική φαντασία. Ποτέ δεν θα εκτιμήσουμε το ρίσκο εκτός και αν προβάλλουμε τους εαυτούς μας στο μέλλον - και αυτό απαιτεί έφεση στην συλλογική συναισθηματική φαντασία. Τα προηγούμενα χρόνια ήμουνα χαρούμενος να παρατειρώ έναν ανεπτυσσόμενο συνεταιρισμό μεταξύ επιστημόνων και δημιουργικών τεχνών, όπως αναχωριτήρια για επιστήμονες, καλλιτέχνες και συγγραφείς.

Είναι φανερό ότι η προσεκτική γλώσσα της επιστήμης είναι μη επαρκής για να εμπνέυσει προσχεδιασμένη αλλαγή, ακόμα και μεταξύ των επιστημόνων. Έχουμε ανάγκη μια θεμελιώδη, διαφορετική προσέγγιση. Μόνο τότε οι επιστήμονες θα είναι σε θέση να κατορθώσουν την απόλυτη πρόκληση προς το κοινό: "έχουμε κάνει τη δουλειά, πιστεύουμε στα αποτελέσματα, τώρα...πότε στο διάβολο θα ξυπνήστε;".


Ο George Marshall είναι ιδρυτήε του Climate Outreach Information Network στην Οξφόρδη, Ηνωμένο Βασίλειο.

Από NewScientist

Γαλάζιες σημαίες: Πόσο "γαλάζιες" είναι τελικά οι παραλίες;

Κάθε χρόνο ανακοινώνονται από το υπουργείο χωροταξίας και περιβάλλοντος οι βραβευμένες παραλίες με "γαλάζιες σημαίες". Πρόκειται για ένα διεθνές πρόγραμμα για την προστασία των ακτών που στην Ελλάδα χειρίζεται από την Ελληνική εταιρία προστασίας της φύσης. Για να κερδίσει μια παραλία "γαλάζια σημαία" πρέπει να ελέγχεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα και να πληρεί τα εξής κριτήρια:

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΝΟΜΗ ΤΗΣ “ΓΑΛΑΖΙΑΣ ΣΗΜΑΙΑΣ”

Περιβαλλοντική εκπαίδευση και πληροφόρηση

Πληροφορίες για το παράκτιο οικοσύστημα και το ευαίσθητο φυσικό περιβάλλον στον παράκτιο χώρο.
Συνεχής πληροφόρηση του κοινού για την ποιότητα των νερών κολύμβησης.
Πληροφορίες για το Διεθνές Πρόγραμμα «Γαλάζιες Σημαίες»
στον Πίνακα Ανακοινώσεων της ακτής.
Έντυπες πληροφορίες και αναρτημένες οδηγίες συμπεριφοράς
για την ακτή.
Δραστηριότητες που να προβάλουν ενεργά τη προστασία
του φυσικού περιβάλλοντος της ακτής.

Ποιότητα νερών κολύμβησης

Ποιότητα των νερών κολύμβησης, που να επιβεβαιώνεται με δειγματοληπτικές μετρήσεις
Μη απόρριψη βιομηχανικών λυμάτων στην ακτή
Επεξεργασία αστικών λυμάτων, όπως απαιτεί η Κοινοτική Οδηγία

Περιβαλλοντική Διαχείριση

Σχέδιο χρήσης γης και περιβαλλοντική διαχείριση
Περιοδικός καθαρισμός της ακτής από σκουπίδια, αποτσίγαρα κλπ.
Επαρκείς κάδοι απορριμμάτων, που να αδειάζονται σε τακτά διαστήματα
Διευκολύνσεις για ανακυκλώσιμα υλικά
Επαρκείς εγκαταστάσεις υγιεινής, με ελεγχόμενο σύστημα αποχέτευσης
Απαγόρευση της οδήγησης οχημάτων και μοτοποδηλάτων στην ακτή
Απαγόρευση της ελεύθερης κατασκήνωσης
Επιτήρηση κατοικίδιων ζώων στην ακτή
Συντήρηση κτιρίων και εξοπλισμού στην ακτή

Ασφάλεια, ναυαγοσωστικά, πρώτες βοήθειες, υπηρεσίες και εγκαταστάσεις

Εκπαιδευμένοι ναυαγοσώστες - ή άμεση πρόσβαση σε τηλέφωνο - σωστικά εφόδια και πρώτες βοήθειες
Σχέδια για την αντιμετώπιση κάποιου ατυχήματος ρύπανσης, με άμεση ενημέρωση του κοινού
Ασφαλής δίοδος στην ακτή και φροντίδα για άτομα με ειδικές ανάγκες


"Κατά πόσο όμως πληρούνται αυτά τα κριτήρια; Πόσες παραλίες βραβευμένες με γαλάζιες σημαίες έχετε επισκεφθεί με κάδους ανακύκλωσης ή διαδρόμους πρόσβασης στην παραλία ατόμων με κινητικά προβλήματα; Κι όμως στη χώρα μας ο αριθμός των "γαλάζιων" ακτών συνεχώς αυξάνεται!! Τι γίνεται λάθος...; Θα μάθουμε ποτέ;"

Χρήσιμοι σύνδεσμοι: www.blueflag.org