Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου 2009

"Χαμένος κρίκος" στην εξέλιξη των πτηνών

Έχουμε καιρό να δημοσιεύσουμε, λόγω φόρτου εργασίας. Για να επανέλθουμε σε "κανονικούς ρυθμούς" ας κάνουμε μία αναδημοσιέυση πρώτα, για ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα...την εξέλιξη των πτηνών. Γίνεται πολύς λόγος γύρω από το θέμα, αν και από πολλούς θεωρείται και μάλλον είναι τελειωμένο, και κάθε καινούργιο δεδομένο που έρχεται στην επιφάνεια είναι αρκετά ενδιαφέρον.



Φτερωτός δεινόσαυρος είναι ο «χαμένος κρίκος» στην εξέλιξη των πτηνών

Το απολίθωμα ενός δεινοσαύρου που έφερε πούπουλα στα άνω και κάτω άκρα ίσως είναι ο «χαμένος κρίκος» που επιβεβαιώνει ότι τα πτηνά κατάγονται από τα ερπετά, ανακοίνωσαν Κινέζοι παλαιοντολόγοι.

Το παράξενο πλάσμα, με την ονομασία Anchiornis huxlei, θεωρούνταν μέχρι σήμερα πρωτόγονο πτηνό. Βασισμένοι σε λίγα απολιθωμένα οστά, οι επιστήμονες νόμιζαν ότι έζησε παράλληλα με τον Archaeoptetyx, το πρώτο επιβεβαιωμένο πτηνό, το οποίο εξαφανίστηκε πριν από περίπου 150 εκατομμύρια χρόνια.

Το νέο, σχεδόν πλήρες απολίθωμα από την ανατολική Κίνα δείχνει τελικά ότι το A.huxlei έζησε πολύ νωρίτερα από τον Archaeoptetyx και παρουσίαζε ανατομικά χαρακτηριστικά τόσο των πουλιών όσο και των δεινόσαυρων, αναφέρει στο περιοδικό Nature o Ζινγκ Ζου, γνωστός Κινέζος κυνηγός απολιθωμάτων.

Σύμφωνα με τη μελέτη του Ζινγκ, το A.huxlei έφερε πτίλα όχι μόνο στα άνω άκρα αλλά και στην ουρά και τα πίσω πόδια. Δεν είναι σαφές ότι μπορούσε να πετάξει, τα δυνατά πίσω πόδια του όμως υποδηλώνουν ότι ήταν καλό στο τρέξιμο, αναφέρει το πρακτορείο Reuters.

Ορισμένοι παλαιοντολόγοι πιστεύουν σήμερα ότι τα πτηνά εξελίχθηκαν από παρόμοιους δεινόσαυρους με πτίλα και στα τέσσερα άκρα, ενώ άλλοι διαφωνούν με αυτή την εκτίμηση.

Κάποιοι ειδικοί αμφισβητούν μάλιστα τη θεωρία για την καταγωγή των πτηνών από τους δεινόσαυρους, με το επιχείρημα ότι οι φτερωτοί δεινόσαυροι εμφανίζονται πολύ αργά στο αρχείο των απολιθωμάτων και άρα δεν μπορεί να είναι πρόγονοι των σύγχρονων πτηνών.

Όμως η νέα έρευνα χρονολογεί τον A.huxlei στα τέλη της Ιουρασικής περιόδου, πριν από 161 έως 151 εκατ. χρόνια πριν, δηλαδή πολύ νωρίτερα από τον Archaeopteryx.

Ο Δρ Ζινγκ θεωρεί ότι ο φτερωτός δεινόσαυρος είναι μέλος της οικογένειας των Troodontidae, μιας κατηγορίας δεινόσαυρων που συνδέεται στενά με τα πτηνά.

Newsroom ΔΟΛ

Πηγή in.gr

Σάββατο 5 Σεπτεμβρίου 2009

Εξαπάτηση στην φύση - Το φαινόμενο του πληροφοριακού παρασιτισμού

Σε ένα προηγούμενο άρθρο είχαμε ασχοληθεί με την ικανότητα για "ομιλία" σε άλλα ζώα εκτός από τον άνθρωπο, και κυρίως με το παράδειγμα κάποιων εδαφόβιων σκίουρων της Αμερικής (δες εδώ). Κάποια άλλα ζώα μπορεί να μην είναι τόσο ικανά στην ομιλία, αλλά έχουν αναπτύξει ιδιαίτερες δεξιότητες που μπορούν να αποτελέσουν μεγάλο πλεονέκτημα για την επιβίωσή τους.


Κοινός σκίουρος (Sciurus vulgaris)

Συγκεκριμένα, μία τέτοια δεξιότητα είναι να μπορούν τα άτομα ενός είδος να αναγνωρίζουν τα καλέσματα συναγερμού ενός άλλου είδους (συχνά καλείται πληροφοριακός παρασιτισμός). Με τον τρόπο αυτό καταφέρνουν να μειώνουν τον ημερήσιο χρόνο που ξοδεύεται για την επιτήρηση του χώρου για θηρευτές επιτυγχάνοντας έτσι την αύξηση της δυνητικής ημερήσιας πρόληψης ενέργειας. Βέβαια, για να συμβεί κάτι τέτοιο τα εμπλεκόμενα είδη πρέπει να μοιράζονται κάποιους κοινούς θηρευτές. Τέτοιου είδους αλληλεπιδράσεις και αναγνωρίσεις καλεσμάτων συναγερμού από άλλα είδη είναι αρκετά συχνές κατά κύριο λόγο ανάμεσα στην κλάση των πτηνών, αλλά και στην τάξη των πρωτευόντων.

Ετεροειδικές αναγνωρίσεις, από την άλλη, σπάνια έχουν αναφερθεί μεταξύ πτηνών και θηλαστικών. Σε περιοχές όμως που ζουν συμπατρικά κοινοί σκίουροι (Sciurus vulgaris) και κίσσες (Garrulus glandarius) έχει βρεθεί ότι οι σκίουροι αναγνωρίζουν και εκμεταλλεύονται τα καλέσματα συναγερμού των κισσών. Και τα δύο αυτά ζώα θηρεύονται από ξεφτέρια (Accipiter nisus), σαίνια (Accipiter brevipes), διπλοσάινα (Accipiter gentilis), χουχουριστές (Strix aluco) και διάφορα κουνάβια (Martes sp.). Με τον τρόπο αυτό λοιπόν οι σκίουροι καταφέρνουν να ξοδεύουν λιγότερο χρόνο στην επαγρύπνηση και την επιτήρηση του χώρου και μπορούν συνεπώς να καταναλώνουν περισσότερο χρόνο σε άλλες δραστηριότητες, όπως η τροφοληψία και η αναπαραγωγή.


Κίσσα (Garrulus glandarius)

Η ικανότητα αυτή του κοινού σκίουρου επιβεβαιώνει ότι μπορεί να υπάρξει και πληροφοριακός παρασιτισμός μεταξύ διαφορετικών ομάδων ζώων όπως είναι τα θηλαστικά και τα πτηνά. Ακόμα, επιβεβαιώνει μία ακόμα περίπτωση που η επιβίωση και η εξέλιξη βασίζονται πάνω στην εξαπάτηση και την εκμετάλλευση άλλων ζώων, παρά στην αρμονική συνύπαρξη και αλληλοβοήθεια όπως υποστηρίζουν μερικοί.


Βιβλιογραφία: Randler C. 2006, Red squirrels (Sciurus vulgaris) respond to alarma calls of eurasian Jay (Garrulus glandarius), Ethology, 112:411-416

LinkWithin

Related Posts with Thumbnails